Algebra liniowa z geometrią analityczną/Ćwiczenia 2: Przestrzenie wektorowe: Różnice pomiędzy wersjami

Z Studia Informatyczne
Przejdź do nawigacjiPrzejdź do wyszukiwania
Pitab (dyskusja | edycje)
Pitab (dyskusja | edycje)
Linia 57: Linia 57:
W zbiorze  <math>\displaystyle  \mathbb{R}^2 </math> określamy następujące działania:
W zbiorze  <math>\displaystyle  \mathbb{R}^2 </math> określamy następujące działania:


{R}^2{R}^2((x_1,x_2),(y_1,y_2))
& (x_1+y_1,x_2 +y_2)  {R}^2,<br>
{R}{R}^2(,(x_1,x_2))
& ( x_1, x_2)  {R}^2.


Sprawdzić, czy czwórka <math>\displaystyle  (\mathbb{R}^2,\mathbb{R} ,\boxplus,\odot )</math> jest
<center><math>\displaystyle \aligned \boxplus\colon\mathbb{R}^2\times\mathbb{R}^2\ni\left((x_1,x_2),(y_1,y_2)\right)
przestrzenią wektorową. Sprawdzić, czy jej podprzestrzenią jest
            &\to (x_1+y_1,x_2 +y_2) \in \mathbb{R}^2,\\
# <math>\displaystyle A =\{(x_1,x_2) \in \mathbb{R}^2 : x_1 \geq 0,\ x_2 \geq 0 \}</math>,
\odot\colon\mathbb{R}\times\mathbb{R}^2\ni(\lambda,(x_1,x_2))
# <math>\displaystyle B =\{(x_1,x_2) \in \mathbb{R}^2 : x_1x_2 \geq 0 \}</math>,
            &\to (\lambda x_1,\lambda x_2) \in \mathbb{R}^2.
# <math>\displaystyle C =\{(x_1,x_2) \in \mathbb{R}^2 : x_1 +x_2 = 0 \}</math>.
\endaligned</math></center>
 
 
Sprawdzić, czy czwórka <math>\displaystyle  (\mathbb{R}^2,\mathbb{R} ,\boxplus,\odot )</math> jest przestrzenią wektorową. Sprawdzić, czy jej podprzestrzenią jest
; a) <math>\displaystyle A =\{(x_1,x_2) \in \mathbb{R}^2 : x_1 \geq 0,\ x_2 \geq 0 \}</math>,
; b) <math>\displaystyle B =\{(x_1,x_2) \in \mathbb{R}^2 : x_1x_2 \geq 0 \}</math>,
; c) <math>\displaystyle C =\{(x_1,x_2) \in \mathbb{R}^2 : x_1 +x_2 = 0 \}</math>.


<div class="mw-collapsible mw-made=collapsible mw-collapsed"><span class="mw-collapsible-toogle mw-collapsible-toogle-default style="font-variant:small-caps">Wskazówka </span><div class="mw-collapsible-content" style="display:none">   
<div class="mw-collapsible mw-made=collapsible mw-collapsed"><span class="mw-collapsible-toogle mw-collapsible-toogle-default style="font-variant:small-caps">Wskazówka </span><div class="mw-collapsible-content" style="display:none">   
Możemy skorzystać z zadania&nbsp;[[Algebra liniowa z geometrią analityczną/Ćwiczenia 1: Grupy i ciała#zad_1.5|1.5]] i&nbsp;badać tylko warunki dotyczące
Możemy skorzystać z zadania&nbsp;[[Algebra liniowa z geometrią analityczną/Ćwiczenia 1: Grupy i ciała#zad_1.5|1.5]] i&nbsp;badać tylko warunki dotyczące mnożenia wektorów przez skalary.
mnożenia wektorów przez skalary.
</div></div>
</div></div>


Linia 76: Linia 77:
jest grupą przemienną. Wystarczy sprawdzić
jest grupą przemienną. Wystarczy sprawdzić
warunki V2) - V5) z definicji przestrzeni wektorowej. Ustalmy
warunki V2) - V5) z definicji przestrzeni wektorowej. Ustalmy
dowolne <math>\displaystyle  x,y \in \mathbb{R}^2</math> oraz <math>\displaystyle \alpha, \beta \in \mathbb{R}</math>. Niech <math>\displaystyle x
dowolne <math>\displaystyle  x,y \in \mathbb{R}^2</math> oraz <math>\displaystyle \alpha, \beta \in \mathbb{R}</math>. Niech <math>\displaystyle x =(x_1,x_2), y = (y_1,y_2)</math>.
=(x_1,x_2), y = (y_1,y_2)</math>.
 
# Warunek V2):
; i) Warunek V2):
 
<center><math>\displaystyle \aligned \alpha \odot(\beta\odot x) &= \alpha\odot(\beta x_1,\beta x_2)          \\
                          &= (\alpha (\beta x_1),\alpha(\beta x_2))    \\
                          &= ((\alpha \beta )x_1,( \alpha \beta ) x_2) \\
                          &= (\alpha \beta  )\odot (x_1,x_2)          \\
                          &= (\alpha \beta )\odot x.
\endaligned</math></center>
 
; ii) Warunek V3):
 
<center><math>\displaystyle \aligned (\alpha +\beta)\odot x&=((\alpha +\beta )x_1,(\alpha +\beta)x_2)            \\
                      &=(\alpha x_1+\beta x_1,\alpha x_2 +\beta x_2 )      \\
                      &=(\alpha x_1,\alpha x_2)\boxplus(\beta x_1,\beta x_2)\\
                      &=\alpha\odot(x_1,x_2) \boxplus\beta\odot (x_1,x_2)  \\
                      &=\alpha\odot x\boxplus\beta\odot x .
\endaligned</math></center>
 
;iii) Warunek V4):


( x) &<nowiki>=</nowiki> ( x_1, x_2)         <br>
<center><math>\displaystyle \aligned \alpha\odot(x\boxplus y) &= \alpha \odot ((x_1,x_2)\boxplus(y_1,y_2))               \\
&<nowiki>=</nowiki> ( ( x_1),( x_2))   <br>
                        &= \alpha \odot (x_1+y_1,x_2 +y_2)                         \\
&<nowiki>=</nowiki> ((  )x_1,(  ) x_2) <br>
                        &= (\alpha (x_1+y_1), \alpha(x_2+y_2))                     \\
&<nowiki>=</nowiki> (   ) (x_1,x_2)           <br>
                        &= (\alpha x_1+ \alpha y_1, \alpha x_2 + \alpha y_2)       \\
&<nowiki>=</nowiki> (  ) x.
                        &= (\alpha x_1,\alpha x_2)\boxplus(\alpha y_1,\alpha y_2) \\
# Warunek V3):
                        &= \alpha \odot(x_1,x_2) +\alpha \odot (y_1,y_2)          \\
                        &= \alpha \odot x\boxplus \alpha \odot y.
\endaligned</math></center>


( +) x&<nowiki>=</nowiki>(( + )x_1,( +)x_2)            <br>
; iv) Warunek V3):
&<nowiki>=</nowiki>( x_1+ x_1, x_2 + x_2 )      <br>
&<nowiki>=</nowiki>( x_1, x_2)( x_1, x_2)<br>
&<nowiki>=</nowiki>(x_1,x_2)  (x_1,x_2)  <br>
&<nowiki>=</nowiki> x x .
# Warunek V4):


(x y) &<nowiki>=</nowiki>   ((x_1,x_2)(y_1,y_2))              <br>
<center><math>\displaystyle \aligned 1\odot x    &= 1\odot (x_1,x_2) \\
&<nowiki>=</nowiki>  (x_1+y_1,x_2 +y_2)                         <br>
            &= (1 x_1,1 x_2)   \\
&<nowiki>=</nowiki> ( (x_1+y_1), (x_2+y_2))                    <br>
            &= (x_1,x_2)       \\
&<nowiki>=</nowiki> ( x_1+  y_1, x_2 +  y_2)       <br>
            &= x .
&<nowiki>=</nowiki> ( x_1, x_2)( y_1, y_2)  <br>
\endaligned</math></center>
&<nowiki>=</nowiki> (x_1,x_2)  +  (y_1,y_2)          <br>
&<nowiki>=</nowiki>   x  y.
# Warunek V3):


1 x    &<nowiki>=</nowiki> 1 (x_1,x_2) <br>
&<nowiki>=</nowiki> (1 x_1,1 x_2)    <br>
&<nowiki>=</nowiki> (x_1,x_2)        <br>
&<nowiki>=</nowiki> x .


Czwórka <math>\displaystyle  (\mathbb{R}^2,\mathbb{R} ,\boxplus,\odot )</math> jest przestrzenią wektorową.
Czwórka <math>\displaystyle  (\mathbb{R}^2,\mathbb{R} ,\boxplus,\odot )</math> jest przestrzenią wektorową. <math>\displaystyle A</math> nie jest podprzestrzenią wektorową, gdyż na przykład <math>\displaystyle  (1,1) \in
<math>\displaystyle A</math> nie jest podprzestrzenią wektorową, gdyż na przykład <math>\displaystyle  (1,1) \in
A </math>, natomiast <math>\displaystyle  (-1) \odot (1,1) \notin A</math>. Zauważmy, że suma dwóch wektorów ze zbioru <math>\displaystyle A</math> należy do <math>\displaystyle A</math>. <math>\displaystyle B</math> nie jest podprzestrzenią wektorową, gdyż na przykład <math>\displaystyle  (2,1), (-1,-2) \in B </math>, ale <math>\displaystyle (2,1) \boxplus (-1,-2) = (1,-1) \notin B </math>. Zauważmy, że iloczyn dowolnego wektora ze zbioru <math>\displaystyle B</math> przez dowolną liczbę rzeczywistą znowu należy do <math>\displaystyle B</math>. W końcu dla dowolnych wektorów <math>\displaystyle (x_1,x_2), (y_1, y_2) \in C</math> mamy <math>\displaystyle  x_1 +x_2 = 0 </math> i <math>\displaystyle y_1 +y_2 = 0 </math>. Stąd dla dowolnych liczb rzeczywistych <math>\displaystyle \alpha</math> i <math>\displaystyle \beta</math> otrzymujemy  <math>\displaystyle  \alpha x_1 + \alpha x_2 = 0 </math> oraz <math>\displaystyle  \beta y_1 + \beta y_2 = 0 </math> i po dodaniu stronami <math>\displaystyle  (\alpha x_1 +\beta y_1 )+ (\alpha x_2 + \beta y_2)= 0 </math>, co oznacza, że  <math>\displaystyle  \alpha \odot (x_1,x_2) \boxplus \beta \odot (y_1,y_2) \in C</math>, czyli <math>\displaystyle C</math> jest podprzestrzenią wektorową przestrzeni <math>\displaystyle \mathbb{R}^2,\mathbb{R} ,\boxplus,\odot )</math>.
A </math>, natomiast <math>\displaystyle  (-1) \odot (1,1) \notin A</math>. Zauważmy, że suma dwóch
wektorów ze zbioru <math>\displaystyle A</math> należy do <math>\displaystyle A</math>. <math>\displaystyle B</math> nie jest podprzestrzenią
wektorową, gdyż na przykład <math>\displaystyle  (2,1), (-1,-2) \in B </math>, ale <math>\displaystyle (2,1)
\boxplus (-1,-2)
= (1,-1) \notin B </math>.
Zauważmy, że iloczyn dowolnego wektora ze zbioru <math>\displaystyle B</math> przez dowolną
liczbę rzeczywistą znowu należy do <math>\displaystyle B</math>. W końcu dla dowolnych
wektorów <math>\displaystyle (x_1,x_2), (y_1, y_2) \in C</math> mamy <math>\displaystyle  x_1 +x_2 = 0 </math> i <math>\displaystyle  
y_1 +y_2 = 0 </math>. Stąd dla dowolnych liczb rzeczywistych <math>\displaystyle \alpha</math> i
<math>\displaystyle \beta</math> otrzymujemy  <math>\displaystyle  \alpha x_1 + \alpha x_2 = 0 </math> oraz   <math>\displaystyle  \beta
y_1 + \beta y_2 = 0 </math> i po dodaniu stronami <math>\displaystyle  (\alpha x_1 +\beta y_1
)+ (\alpha x_2 + \beta y_2)= 0 </math>, co oznacza, że  <math>\displaystyle  \alpha \odot
(x_1,x_2) \boxplus \beta \odot (y_1,y_2) \in C</math>, czyli <math>\displaystyle C</math> jest
podprzestrzenią wektorową przestrzeni <math>\displaystyle (\mathbb{R}^2,\mathbb{R} ,\boxplus,\odot
)</math>.
</div></div>
</div></div>



Wersja z 19:02, 28 sie 2006

Zadanie 2.1

Niech V=(0,). Definiujemy odwzorowania:


:V×V(a,b)ab:=abV,


Parser nie mógł rozpoznać (nieznana funkcja „\labmda”): {\displaystyle \odot: \mathbb R \times V\ni (\lambda,a)\to \labmda \odot a:= a^{\lambda}\in V,}


Wykazać, że czwórka (V,,,) jest przestrzenią wektorową.

Wskazówka
Rozwiązanie

Zadanie 2.2

W zbiorze 2 określamy następujące działania:


Parser nie mógł rozpoznać (nieznana funkcja „\aligned”): {\displaystyle \displaystyle \aligned \boxplus\colon\mathbb{R}^2\times\mathbb{R}^2\ni\left((x_1,x_2),(y_1,y_2)\right) &\to (x_1+y_1,x_2 +y_2) \in \mathbb{R}^2,\\ \odot\colon\mathbb{R}\times\mathbb{R}^2\ni(\lambda,(x_1,x_2)) &\to (\lambda x_1,\lambda x_2) \in \mathbb{R}^2. \endaligned}


Sprawdzić, czy czwórka (2,,,) jest przestrzenią wektorową. Sprawdzić, czy jej podprzestrzenią jest

a) A={(x1,x2)2:x10, x20},
b) B={(x1,x2)2:x1x20},
c) C={(x1,x2)2:x1+x2=0}.
Wskazówka
Rozwiązanie

Zadanie 2.3

W zbiorze 2 określamy następujące działania:

{R}^2{R}^2((x_1,x_2),(y_1,y_2)) &(x_1+y_1,x_2 +y_2) {R}^2,
{R}{R}^2(,(x_1,x_2)) & ( x_1,- x_2) {R}^2.

Sprawdzić, czy czwórka (2,,,) jest przestrzenią wektorową.

Wskazówka
Rozwiązanie

Zadanie 2.4

Niech + oraz oznaczają zwykłe dodawanie i mnożenie w ciele liczb zespolonych. Definiujemy działanie:


Parser nie mógł rozpoznać (nieznana funkcja „\re”): {\displaystyle \displaystyle \odot\colon\mathbb{C} \times \mathbb{C} \ni (\lambda,z ) \to (\re \lambda) \cdot z \in \mathbb{C}. }


Sprawdzić, czy czwórka (,,+,) jest przestrzenią wektorową.

Wskazówka
Rozwiązanie

Zadanie 2.5

Niech (V,𝕂,+,) będzie dowolną przestrzenią wektorową i niech ΘV oznacza wektor zerowy. Wykazać, że dla dowolnego wektora vV i dla dowolnego skalara λ𝕂 mamy

  1. 0v=Θ,
  2. λΘ=Θ,
  3. (1)v=v.
Wskazówka
Rozwiązanie

Zadanie 2.6

Niech V będzie dowolną przestrzenią wektorową i niech U oraz W będą jej podprzestrzeniami. Wykazać, że


U+W={u+w:uU i wW}


też jest podprzestrzenią przestrzeni V. Wykazać, że jest to najmniejsza (ze względu na zawieranie) podprzestrzeń przestrzeni V zawierająca U i W.

Wskazówka
Rozwiązanie

Zadanie 2.7

Niech V będzie dowolną przestrzenią wektorową i niech U oraz W będą jej podprzestrzeniami. Wykazać, że zbiór UW jest podprzestrzenią przestrzeni V wtedy i tylko wtedy, gdy UW lub WU.

Wskazówka
Rozwiązanie

Zadanie 2.8

Niech (V,𝕂,+,) będzie dowolną przestrzenią wektorową oraz niech X będzie zbiorem niepustym. W zbiorze


VX:={f | f:XV}


wprowadzamy działanie wewnętrzne oraz mnożenie przez skalary w następujący sposób:

f g X x & f(x) + g(x) V, f,g V^X.
( f) X x & f(x) V, {K},f V^X .

Wykazać, że (VX,𝕂,,) jest przestrzenią wektorową.

Dowód Komentarz

W szczególności, jeśli V=𝕂, to okaże się, że przestrzenią wektorową jest czwórka (𝕂X,𝕂,,), a jeśli dodatkowo jako X weźmiemy zbiór In={1,2,,n}, gdzie n jest liczbą naturalną dodatnią, to natychmiast otrzymamy, że przestrzenią wektorową jest (𝕂n,𝕂,+,) z działaniami określonymi następująco:

(x_1, x_2,..., x_n) + (y_1, y_2, ..., y_n) & = (x_1+y_1, x_2+y_2,..., x_n+y_n),
(x_1, x_2, ..., x_n) & = ( x_1, x_2, ..., x_n).

Wskazówka
Rozwiązanie

Zadanie 2.9

Niech V będzie przestrzenią wektorową nad ciałem liczb rzeczywistych i niech + oznacza standardowe dodawanie w grupie addytywnej V×V. Dla liczby zespolonej ζ=α+𝐢β oraz elementu (u,v)V×V definiujemy iloczyn


ζ(u,v):=(αuβv,αv+βu).


Wykazać, że (V×V,,+,) jest przestrzenią wektorową.

Wskazówka
Rozwiązanie

Zadanie 2.10

Niech n0 i niech

P =& f{R}^Szablon:R : f jest wielomianem ,
U_n =& f{R}^Szablon:R : f jest wielomianem stopnia n,
W_n =& f{R}^Szablon:R : f jest wielomianem stopnia nie większego niż n. Wykazać, że P jest podprzestrzenią wektorową przestrzeni z działaniami określonymi w zadaniu 2.8. Sprawdzić czy dla dowolnego n0

  1. Un jest podprzestrzenią wektorową przestrzeni P,
  2. Wn jest podprzestrzenią wektorową przestrzeni P.
Wskazówka
Rozwiązanie