Biografia Euklides
Euklides (365-300 p.n.e.) – grecki matematyk.
Euklides był najwybitniejszym dydaktykiem jakiego znała ówczesna historia matematyki. Jego imię związało się na zawsze z jedną z gałęzi geometrii – zwanej geometrią euklidesową. Euklides znany jest jako autor Elementów (gr. Stoicheia geometria), które stanowiły pierwszą próbę aksjomatycznego ujęcia geometrii i były podstawowym podręcznikiem geometrii do XIX wieku.
Okres działalności Euklidesa przypada na lata panowania Ptolemeusza Sotera I (305-282 r. p.n.e.). Euklides był jednym z pierwszych wykładowców słynnej wówczas Szkoły Aleksandryjskiej. Przypuszcza się, że był wychowankiem Akademii Platońskiej, gdzie posiadł głęboką wiedzę, mając dostęp do najlepszych prac matematyków i filozofów greckich. Przemawia za tym między innymi cecha Elementów – skrupulatne, tak charakterystyczne dla Platona i jego zwolenników, omijanie wszelkich zagadnień mających związek z praktyką.
W Elementach Euklides zawarł całą wiedzę matematyczną swoich poprzedników. Dzieło to składa się z trzynastu ksiąg. Księgi czternasta i piętnasta są późniejszymi uzupełnieniami (autorem czternastej jest Hipsikles z Aleksandrii, żyjący około 200 r. p.n.e., a piętnastą dołączono dopiero w szóstym wieku naszej ery). Pierwsze cztery księgi i ksiega szósta dotyczą geometrii płaskiej, ostatnie trzy - przestrzennej, których ukoronowaniem są rozważania o pięciu wielościanach foremnych. Piąta poświęcona jest teorii proporcji w ujęciu geometrycznym. Treść księgi siódmej, ósmej i dziewiątej jest arytmetyczna. Autor wyłożył w nich arytmetykę pitagorejską, a więc właściwie teorię liczb, lecz uczynił to w sposób naukowy, bez cienia pitagorejskiej mistyki.
O randze Elementów świadczy fakt przetłumaczenia dzieła na olbrzymią liczbę języków (niestety brak polskiego tłumaczenia dzieła)- ilością wydań ustąpiło ono jedynie Biblii. Przez kilkanaście wieków na całym świecie uczono geometrii właśnie według Elementów Euklidesa.
W swojej pracy urzeczywistnił Euklides wzór nauki dedukcyjnej, której twierdzenia, jeśli pominąć nieznaczne usterki, wyprowadzane są na drodze czysto logicznej z układu określeń, postulatów i aksjomatów. Najbardziej znanym twierdzeniem jest tzw. „twierdzenie Euklidesa”.
Opracowanie: zespół wsparcia multimedialnego
