Analiza matematyczna 1/Wykład 4: Ciągi liczbowe
{stre}{Streszczenie} {wsk}{Wskazówka} {rozw}{Rozwiązanie} {textt}{} {thm}{Twierdzenie}[section] {stw}[thm]{Stwierdzenie} {lem}[thm]{Lemat} {uwa}[thm]{Uwaga} {exa}[thm]{Example} {dfn}[thm]{Definicja} {wn}[thm]{Wniosek} {prz}[thm]{Przykład} {zadan}[thm]{Zadanie}
{} {}
Ciągi liczbowe. Ćwiczenia
Ćwiczenie [Uzupelnij]
Obliczyć następujące granice ciągów:
"'(1)"'
"'(2)"'
"'(3)"'
{black}
"'(1)"' Podzielić licznik i mianownik przez
i skorzystać z twierdzeń o arytmetyce granic.
"'(2)"' Wykorzystać twierdzenie o dwóch ciągach.
"'(3)"' Sposób I. Wykorzystać twierdzenie o trzech ciągach.
Sposób II.
Podzielić licznik i mianownik przez
oraz skorzystać z twierdzeń o arytmetyce granic.
"'(1)"' Dzielimy licznik i mianownik przez i dostajemy:
przy czym w ostatniej równości wykorzystujemy twierdzenia o
arytmetyce granic (dla sumy i iloczynu; patrz Twierdzenie Uzupelnic t.new.am1.w.04.080|)
oraz fakt, że
(patrz Przykład Uzupelnic p.new.am1.w.03.210| i Twierdzenie
Uzupelnic t.new.am1.w.04.080|).
"'(2)"'
Zauważmy, że
(przy czym ostatnią zbieżność
łatwo pokazać z definicji granicy niewłaściwej).
Zatem korzystając z twierdzenia o dwóch ciągach
(patrz Twierdzenie Uzupelnic t.new.am1.w.04.120|(a))
wnioskujemy, że
"'(3)"'
"'Sposób I."'
Zauważmy, że
Zatem korzystając z twierdzenia a trzech ciągach wnioskujemy,
że
"'Sposób II."'
Dzieląc licznik i mianownik przez
oraz korzystając z twierdzeń o arytmetyce granic, mamy
Ćwiczenie [Uzupelnij]
Obliczyć następujące granice ciągów:
"'(1)"'
"'(2)"'
{black}
"'(1)"' Rozpisać symbol Newtona. Podzielić licznik i mianownik przez
"'(2)"' Rozwiązać analogicznie do przykładu (1).
"'(1)"' Rozpiszmy symbol Newtona występujący w wyrazach ciągu
Zatem liczymy:
"'(2)"' Rozpiszmy symbol Newtona występujący w wyrazach ciągu
Zatem liczymy:
Ćwiczenie [Uzupelnij]
Obliczyć następujące granice ciągów:
"'(1)"'
"'(2)"'
"'(3)"'
{black}
"'(1)"' Wykonać dzielenie
"'(2)"' Sposób I. Wykorzystać twierdzenie o trzech ciągach.
Sposób II.
Podzielić licznik i mianownik przez
i skorzystać z twierdzeń o arytmetyce granic.
"'(3)"' Wykorzystać wzór na sumę skończonego
ciągu geometrycznego (patrz Uwaga Uzupelnic u.1.0100|).
"'(1)"' Wykonując dzielenie przez dostajemy:
gdzie wykorzystaliśmy znajomość ciągu geometrycznego
(patrz Przykład Uzupelnic p.new.am1.w.03.220|).
"'(2)"'
"'Sposób I."'
Zauważmy, że
gdzie wykorzystaliśmy znajomość ciągu geometrycznego.
Zatem korzystając z twierdzenie a trzech ciągach wnioskujemy,
że
"'Sposób II."'
Dzieląc licznik i mianownik przez
oraz korzystając z twierdzeń o arytmetyce granic, mamy
"'(3)"' Korzystając ze wzoru na sumę skończonego ciągu geometrycznego (patrz Uwaga Uzupelnic u.1.0100|), mamy
Ćwiczenie [Uzupelnij]
Niech będzie ciągiem liczbowym takim, że Udowodnić, że jeśli oraz dla dowolnego to ciąg jest ograniczony oraz dodatkowo
{black}
Skorzystać z definicji granicy ciągu z
{}Niech Niech Z definicji granicy mamy
w szczególności dla tak dobranego mamy
zatem
czyli
Zdefiniujmy teraz
Oczywiście oraz
co należało dowieść.
{}Ćwiczenie [Uzupelnij]
Niech
będą ciągami liczbowymi zbieżnymi,
Udowodnić następujące stwierdzenia:
"'(1)"'
;
"'(2)"'
(o ile
dla oraz ).
{black}
"'(1)"' Skorzystać z faktu, że ciąg zbieżny jest ograniczony. Przy liczeniu granicy ciągu wykorzystać oszacowanie
"'(2)"' Najpierw udowodnić, że W tym celu skorzystać z Zadania Uzupelnic z.new.am1.c.04.0040|. Następnie wykorzystać punkt (1).
{}"'(1)"' Niech i Należy pokazać, że
Ustalmy dowolne
Ciąg jako zbieżny, jest ograniczony, to znaczy
Z definicji granicy mamy
(przy czym jeśli to ostatnie wyrażenie zastąpmy przez ).
Niech Wówczas dla dowolnego mamy
zatem
"'(2)"' Niech i (gdzie dla oraz ). Pokażemy najpierw, że
Ustalmy dowolne Z Zadania Uzupelnic z.new.am1.c.04.0040| wynika, że
Z definicji granicy, zastosowanej do , mamy także
Wówczas dla mamy
pokazaliśmy więc, że
Możemy teraz skorzystać z udowodnionego już punktu (2), a mianowicie
Ćwiczenie [Uzupelnij]
Niech
będą ciągami liczbowymi zbieżnymi.
Udowodnić następujące stwierdzenia:
"'(1)"'
;
"'(2)"'
;
{black}
"'(1)"' Udowodnić najpierw prostą nierówność:
"'(2)"' Wykorzystać jedynie definicję granicy ciągu.
{}"'(1)"' Udowodnimy najpierw, że
Korzystając z nierówności trójkąta dla wartości bezwzględnej (metryki euklidesowej w ), mamy
stąd
Analogicznie dostajemy
Dwie ostatnie nierówności oznaczają, że
co należało dowieść.
Załóżmy teraz, że Należy pokazać, że Ustalmy dowolne Z definicji granicy mamy
Wówczas, korzystając z udowodnionej nierówności, dla mamy
Zatem pokazaliśmy, że
Zauważmy w tym miejscu, że nie jest ogólnie prawdziwa implikacja
w drugą stronę. Rozważmy bowiem ciąg .
Wówczas , , ale ciąg nie ma
granicy.
"'(2)"'
"":
Wynika wprost z punktu (4).
"":
Niech
Należy pokazać, że
Ustalmy dowolne
Z definicji granicy ciągu mamy
Zatem dla mamy
co oznacza, że
{}