Logika dla informatyków/Ćwiczenia 8: Różnice pomiędzy wersjami
m Zastępowanie tekstu – „.</math>” na „</math>.” |
m Zastępowanie tekstu – „,</math>” na „</math>,” |
||
Linia 8: | Linia 8: | ||
{{Cwiczenie|3|| | {{Cwiczenie|3|| | ||
Niech <math>\Sigma</math> będzie skończoną sygnaturą. Udowodnić, że dla każdego zbioru zdań <math>\Delta</math> nad <math>\Sigma | Niech <math>\Sigma</math> będzie skończoną sygnaturą. Udowodnić, że dla każdego zbioru zdań <math>\Delta</math> nad <math>\Sigma</math>, następujące dwa warunki są równoważne | ||
*<math>\Delta</math> ma wyłącznie skończone modele. | *<math>\Delta</math> ma wyłącznie skończone modele. | ||
*<math>\Delta</math> ma z dokładnością do izomorfizmu skończenie wiele modeli. | *<math>\Delta</math> ma z dokładnością do izomorfizmu skończenie wiele modeli. | ||
Linia 20: | Linia 20: | ||
Pokazać, że jeśli klasa <math>\mathcal{A}</math> struktur nad sygnaturą<math>\Sigma</math> jest aksjomatyzowalna pewnym zbiorem zdań logiki pierwszego rzędu, oraz jej dopełnienie składające się ze struktur sygnatury <math>\Sigma</math>, które nie należą do <math>\mathcal{A}</math> też jest aksjomatyzowalne, to każda z tych klas jest w istocie aksjomatyzowalna ''jednym'' zdaniem pierwszego rzędu. | Pokazać, że jeśli klasa <math>\mathcal{A}</math> struktur nad sygnaturą<math>\Sigma</math> jest aksjomatyzowalna pewnym zbiorem zdań logiki pierwszego rzędu, oraz jej dopełnienie składające się ze struktur sygnatury <math>\Sigma</math>, które nie należą do <math>\mathcal{A}</math> też jest aksjomatyzowalne, to każda z tych klas jest w istocie aksjomatyzowalna ''jednym'' zdaniem pierwszego rzędu. | ||
''Wskazówka:'' Założyć, że pierwsza klasa jest aksjomatyzowalna przez <math>\Delta</math>, a druga przez <math>\Delta' | ''Wskazówka:'' Założyć, że pierwsza klasa jest aksjomatyzowalna przez <math>\Delta</math>, a druga przez <math>\Delta'</math>, ale żaden skończony podzbiór<math>\Delta</math> nie jest aksjomatyzacją <math>\mathcal{A}</math>. Pokazać, że<math>\Delta\cup\Delta'</math> spełnia założenia twierdzenia o zwartości. | ||
}} | }} | ||
{{Cwiczenie|6|| | {{Cwiczenie|6|| | ||
Pokazać następujące twierdzenie Robinsona: Jeśli<math>\Delta,\Delta'</math> są spełnialnymi zbiorami zdań nad pewną sygnaturą <math>\Sigma | Pokazać następujące twierdzenie Robinsona: Jeśli<math>\Delta,\Delta'</math> są spełnialnymi zbiorami zdań nad pewną sygnaturą <math>\Sigma</math>, zaś <math>\Delta\cup\Delta'</math> nie jest spełnialny, to istnieje takie zdanie <math>\var\varphi</math>, że <math>\Delta\models\var\varphi</math> oraz<math>\Delta'\models\lnot\var\varphi</math>. | ||
''Wskazówka:'' Pokazać, że jeśli teza nie zachodzi, to <math>\Delta\cup\Delta'</math> spełnia założenia twierdzenia o zwartości. | ''Wskazówka:'' Pokazać, że jeśli teza nie zachodzi, to <math>\Delta\cup\Delta'</math> spełnia założenia twierdzenia o zwartości. | ||
Linia 30: | Linia 30: | ||
{{Cwiczenie|7|| | {{Cwiczenie|7|| | ||
Niech <math>Spec(\var\varphi)</math> oznacza zbiór mocy wszystkich skończonych modeli formuły <math>\var\varphi</math>. Pokazać, że jeśli <math>\Delta</math> jest takim zbiorem zdań, iż dla każdego <math>\var\varphi\in\Delta</math> zbiór <math>Spec(\lnot\var\varphi)</math> jest skończony, oraz jeśli <math>\Delta\models\psi | Niech <math>Spec(\var\varphi)</math> oznacza zbiór mocy wszystkich skończonych modeli formuły <math>\var\varphi</math>. Pokazać, że jeśli <math>\Delta</math> jest takim zbiorem zdań, iż dla każdego <math>\var\varphi\in\Delta</math> zbiór <math>Spec(\lnot\var\varphi)</math> jest skończony, oraz jeśli <math>\Delta\models\psi</math>, to także <math>Spec(\lnot\psi)</math> jest skończony. | ||
}} | }} |
Aktualna wersja na dzień 09:26, 5 wrz 2023
Ćwiczenie 1
Wskazać przykład takiego zbioru zdań logiki pierwszego rzędu, że każde dwa jego przeliczalne modele są izomorficzne, ale istnieją dwa nieprzeliczalne, nieizomorficzne ze sobą modele zbioru .
Ćwiczenie 2
Udowodnić, że dla każdej struktury skończonej nad skończoną sygnaturą istnieje taki zbiór zdań pierwszego rzędu,że i dla każdej struktury zachodzi .
Ćwiczenie 3
Niech będzie skończoną sygnaturą. Udowodnić, że dla każdego zbioru zdań nad , następujące dwa warunki są równoważne
- ma wyłącznie skończone modele.
- ma z dokładnością do izomorfizmu skończenie wiele modeli.
Ćwiczenie 4
Udowodnić, że klasa wszystkich struktur izomorficznych zestrukturą postaci , gdzie oraz są odpowiednio sumą, przecięciem i zawieraniem zbiorów, nie jest aksjomatyzowalna żadnym zbiorem zdań pierwszego rzędu.
Ćwiczenie 5
Pokazać, że jeśli klasa struktur nad sygnaturą jest aksjomatyzowalna pewnym zbiorem zdań logiki pierwszego rzędu, oraz jej dopełnienie składające się ze struktur sygnatury , które nie należą do też jest aksjomatyzowalne, to każda z tych klas jest w istocie aksjomatyzowalna jednym zdaniem pierwszego rzędu.
Wskazówka: Założyć, że pierwsza klasa jest aksjomatyzowalna przez , a druga przez , ale żaden skończony podzbiór nie jest aksjomatyzacją . Pokazać, że spełnia założenia twierdzenia o zwartości.
Ćwiczenie 6
Pokazać następujące twierdzenie Robinsona: Jeśli są spełnialnymi zbiorami zdań nad pewną sygnaturą , zaś nie jest spełnialny, to istnieje takie zdanie Parser nie mógł rozpoznać (nieznana funkcja „\var”): {\displaystyle \var\varphi} , że Parser nie mógł rozpoznać (nieznana funkcja „\var”): {\displaystyle \Delta\models\var\varphi} orazParser nie mógł rozpoznać (nieznana funkcja „\var”): {\displaystyle \Delta'\models\lnot\var\varphi} .
Wskazówka: Pokazać, że jeśli teza nie zachodzi, to spełnia założenia twierdzenia o zwartości.
Ćwiczenie 7
Niech Parser nie mógł rozpoznać (nieznana funkcja „\var”): {\displaystyle Spec(\var\varphi)} oznacza zbiór mocy wszystkich skończonych modeli formuły Parser nie mógł rozpoznać (nieznana funkcja „\var”): {\displaystyle \var\varphi} . Pokazać, że jeśli jest takim zbiorem zdań, iż dla każdego Parser nie mógł rozpoznać (nieznana funkcja „\var”): {\displaystyle \var\varphi\in\Delta} zbiór Parser nie mógł rozpoznać (nieznana funkcja „\var”): {\displaystyle Spec(\lnot\var\varphi)} jest skończony, oraz jeśli , to także jest skończony.