Biografia Goedel, Kurt
Kurt Goedel (1906-1978) – austriacki logik i matematyk.
Rezultaty Goedla zalicza się do największych osiągnięć matematyki XX wieku. Jest on autorem ważnych twierdzeń z zakresu logiki matematycznej, a także współautorem jednej z aksjomatyk teorii mnogości. Do najbardziej znanych osiągnięć matematycznych Goedla należą ponadto twierdzenia o niezupełności i niesprzeczności bogatszych teorii dedukcyjnych (to znaczy takich, które obejmują arytmetykę liczb naturalnych). Goedel zajmował się również problemami ogólnej teorii względności; między innymi wyprowadził nietypowe rozwiązania równań Einsteina.
W 1923 r., po ukończeniu szkoły średniej w Brnie, Goedel wstąpił na Uniwersytet Wiedeński. W 1929 r. uzyskał tam tytuł doktora, a następnie, w 1933 r., habilitował się u Hansa Hahna. W roku 1934 Goedel przybył po raz pierwszy do Princeton z cyklem wykładów O zdaniach nierozstrzygalnych w sformalizowanych teoriach matematycznych. Cykl ten spotkał się z wielkim uznaniem. Na stałe Goedel osiadł w USA dopiero w 1940 r. Osiem lat później przyznano mu obywatelstwo amerykańskie.
Goedel jest najbardziej znany z powodu udowodnienia słynnego twierdzenia o niezupełności. W roku 1931 opublikował pracę Über formal unentscheidbare Sätze der Principia Mathematica und verwandter Systeme. I., w której wykazał, że w każdej aksjomatycznej teorii matematycznej da się sformułować takie zdanie, którego w ramach tej teorii nie da się ani udowodnić, ani obalić. Dowód ten definitywnie zakończył sto lat prób zaksjomatyzowania całej matematyki - z twierdzenia Goedla wynika bowiem wprost, że jest to zadanie niewykonalne. Tak jak matematyka nie jest i nie może być nauką zamkniętą i zakończoną - jak niektórzy do tego czasu sądzili - podobnie żadnego komputera nie da się zaprogramować tak, aby zdołał rozstrzygnąć wszystkie problemy matematyczne. Jest to stwierdzenie o kluczowym znaczeniu dla informatyki.
Goedel otrzymał Nagrodę Einsteina w 1951 r. oraz prestiżowy National Medal of Science w roku 1974. Był członkiem amerykańskiej National Academy of Sciences, członkiem Royal Society, członkiem Institute de France, członkiem Royal Academy i honorowym członkiem London Mathematical Society. Dwukrotnie odmówił przyjęcia członkostwa Wiedeńskiej Akademii Nauk. Odrzucił też wszelkie przyznane mu po wojnie odznaczenia austriackie.
Opracowanie: zespół wsparcia multimedialnego
