Biografia Turing, Alan

Alan Mathison Turing (1912-1954) – angielski matematyk.

W 1926 Alan Turing rozpoczął naukę w Scherbone School w Dorset. Od samego początku nauki wykazywał duże zdolności w dziedzinie nauk ścisłych. W 1931 uzyskał stypendium naukowe na King's College w Cambridge.

Przebywając w Cambridge Turing napisał swoją prawdopodobnie najważniejszą pracę matematyczną On Computable Numbers czyli O liczbach obliczalnych. To właśnie w niej wprowadził abstrakcyjną maszynę, która była w stanie wykonywać zaprogramowaną matematyczną operację. Maszyna mogła wykonać jednak tylko jeden, określony algorytm, na przykład mogła podnieść liczbę do kwadratu, podzielić, dodać, odjąć. Według Turinga liczby miały być podawane maszynie za pomocą papierowej taśmy podobnej do taśmy z melodią zapisaną dla pianoli. W swojej pracy Turing opisał wiele takich maszyn, które uzyskały wspólne miano „maszyn Turinga”. Następnie opracował on tzw. „uniwersalną maszynę Turinga”, która w zależności od instrukcji zapisanej na taśmie, miała wykonywać dowolną operację. W ten sam sposób udowodnił, że nie istnieje algorytm pozwalający odpowiedzieć na pytanie dotyczące nierozstrzygalności każdego innego twierdzenia, a zatem nawet uniwersalna maszyna Turinga nie była w stanie zidentyfikować wszystkich nierozstrzygalnych stwierdzeń. Było to ostateczne rozwiązanie zagadnienia nierozstrzygalności wprowadzonego do logiki matematycznej przez Kurta Goedla. W tej samej pracy Turing przedstawił schemat pierwszego komputera. Był to projekt, którego realizacja wykraczała poza możliwości ówczesnej techniki, jednakże z inżynierskiego punktu widzenia był on zupełnie prawidłowy.

W 1939 Rządowa Szkoła Kodów i Szyfrów zaproponowała Alanowi podjęcie pracy kryptoanalityka w Bletchley. Tam też matematyk zaprojektował tzw. „bombę Turinga” (częściowo w oparciu o prace polskich kryptoanalityków), urządzenie służące do łamania kodu Enigmy. Było to urządzenie, dzięki któremu rozszyfrowywanie wiadomości zapisanych przy użyciu niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma było dużo prostsze, tańsze, a co najważniejsze – skuteczniejsze. Bletchey posiadało piętnaście takich bomb, każdą przeznaczoną do jednej wiadomości.

Po wojnie Alan Turing zaprojektował jeden z pierwszych elektronicznych, programowanych komputerów. Był również pomysłodawcą tak zwanego testu Turinga – eksperymentu będącego próbą formalnego zdefiniowania sztucznej inteligencji.

W 1952 roku włamano się do domu Alana Turinga. Gdy zgłosił to na policję, wyjawił nieopatrznie, że jest orientacji homoseksualnej. Wówczas został oskarżony o naruszenie moralności publicznej, wytoczono przeciwko niemu głośny, jak na owe czasy, proces. Jako karę orzeczono odebranie klauzuli dostępu do poufnych informacji oraz zakazano udziału w badaniach związanych z konstrukcją komputera. Zmuszono go do konsultacji z psychiatrą i kuracji hormonalnej. Jego zdrowie pogorszyło się, zachorował na depresję, utył i stał się impotentem. 7 czerwca 1954 zamknął się w swojej sypialni i popełnił samobójstwo spożywając jabłko zanurzone wcześniej w cyjanku.