Środowisko programisty/Bash - podstawowe komendy

Okno terminala

Lista poleceń operujących na terminalu

Polecenie	Opis
echo	wypisywanie na ekran
sleep	zawieszanie wykonania
clear	czyszczenie okna
reset	resetowanie terminala

echo

Polecenie echo służy do wypisywania swoich argumentów.

Wybrane opcje

-n	nie przechodzi do następnej linii
-e	interpretacja znaków specjalnych (ze znakiem \)

Przy użyciu opcji -e rozpoznawane są znaki specjalne (poprzedzone \), na przykład

\\	\
\a	syngnał dzwiękowy
\b	znak w tył (backspace)
\n	nowa linia
\r	powrót karetki, tzn. kursor jest przesuwany do początku linii
\t	znak tabulacji

Przykłady

bashtest@host:~$ echo -e 'abc\rdef'
def
bashtest@host:~$ echo -n who; echo -n am; echo -n x; echo -en '\b'; echo i
whoami
bashtest@host:~$ echo -e "Linia 1\nLinia 2"
Linia 1
Linia 2
bashtest@host:~$

Początkowo może być niejasne co ocnacza wywołanie echo -en '\b'. Otóż jest to konwencja podawania opcji w sposób skrócony. Zamiast pisać -e -n możemy skrócić te dwie opcje do -en. Konwencji skrótowej można używać we wszystkich przedstawionych tutaj narzędziach. Więcej o tej konwencji można przeczytać w man 3 getopt.

sleep

Polecenie sleep bierze jeden argument, liczbę całkowitą i czeka tyle sekund. Na przykład sleep 60 czeka minutę. Polecenie to jest przydatne w skryptach lub w pętlach, gdy między jedną, a drugą czynnościa potrzebujemy odstępu czasowego.

clear

Czyści ekran. Przydatne przed wykonanie polecenia, które wypisuje dużą ilość komunikatów i nie chcemy, aby zlewało nam się to z poprzednimi komunikatami.

reset

Resetuje terminal. Podobnie jak clear czyści też ekran, ale również przywraca ustawienia terminala. Przydatne w przypadku, gdy zmienimy ustawienia terminala tak, że nie jesteśmy w stanie na nim pracować, na przykład, gdy po tym jak każemy wypisać (przez nie uwagę) plik binarny.

Operowanie na plikach i katalogach

Lista poleceń do operowania na plikach i katalogach

Polecenie	Opis
cd	zmiana katalogu
pwd	bieżący katalog
ls	lista plików i katalogów
mkdir	tworzenie katalogu
cp	kopiowanie plików/katalogów
rm	usuwanie plików/katalogów
mv	przenoszenie/zmiana nazwy pliku/katalogu
cat	wypisanie zawartości pliku
more/less	przeglądanie zawartości pliku
touch	uaktualnianie daty pliku, bądź jego tworzenie
df	wyświetla ilość wolnego miejsca na wszystkich dyskach
du	wyświetla zużycie dysku w wybranych katalogach

cd

cd zmienia aktualny katalog na katalog podany w argumencie polecenie. Wywołanie cd bez argumentów zmienia katalog na katalog domowy aktualnego użytkownika.

Bash wprowadza również katalogi specjalne z użyciem znaku ~. Nazwy zaczynające się od znaku ~ (nie ujęte w cudzysłowy) mają specjalne znaczenie, na przykład:

~	katalog domowy aktualnego użytkownika
~/kat1	katalog kat1 w katalogu domowym aktualnego użytkownika
~ktos	katalog domowy użytkownika o loginie ktos
~ktos/kat1/kat2	katalog kat1/kat2 w katalogu domowym użytkownika o loginie ktos

Przypomnijmy też, że są też następujące katalogi:

.	bieżący katalog
..	katalog nadrzędny
/	katalog główny

ls

Służy do wyświetla zawartości wybranych katalogów. Wyświetlane są informacje o plikach podanych w argumentach i zawartaści katalogów podanych w argumentach. Jeżeli nie został podany żaden plik, czy też katalog, to wyświetlana jest zawartość bieżącego katalogu.

Wybrane opcje

Komenda ls może przyjmować wiele argumentów, które głównie dotyczą formatowania wyjścia. Przedstawiamy tylko opcję najczęściej używane.

-R	wyświetla zawartość katalogów rekurencyjnie
-a	wyświetla wszystkie pliki, również pliki ukryte; w Linuksie pliki ukryte, to takie, które zaczynają się od kropki
-l	wyświetla dokładną informację o każdym z plików (atrybuty, rozmiar, datę modyfikacji, itp.)

mkdir

Tworzy katalog podany jako argument. Z opcją -p tworzy również katalogi, które są potrzebne do utworzenia katalogu docelowego. Na przykład jeśli wywołamy

mkdir kat1/kat2

to, aby utworzyć kat2 musi istnieć kat1, a jeśli wywołamy

mkdir -p kat1/kat2

to, jeśli nie istnieje kat1, to jest tworzony i dopiero potem następuje utworzenie kat2 w katalogu kat1.

cp

Zasadniczo są trzy najczęściej stosowane wywołania komendy cp:

cp plik1 plik2

kopiuje plik1 i zapisuje go jako plik2, jeśli plik2 istnieje to go nadpisuje,

cp plik katalog

kopiuje plik do katalogu, jeśli taki plik istnieje już w katalogu docelowym, to go nadpisuje,

cp -a katalog1 katalog2

kopiuje rekurencyjnie katalog1 wraz zawartością do katalog2.

Jeśli chcemy, aby cp pytało nas, czy nadpisywać istniejące już pliki, to dodajemy opcję -i. Jeżeli taki tryb mamy ustawiony domyślnie, to możemy też chcieć, aby cp pytało nas, czy nadpisywać istniejące już pliki, wtedy dodajemy opcję -f.

Operowanie na plikach tekstowych

Lista poleceń do operowania na plikach tekstowych

Polecenie	Opis
head	wypisanie początku pliku
tail	wypisanie końca pliku
wc	zliczanie znaków/słów/linii
cut	wypisywanie wybranych części z każdej linii
tr	zamienianie/usuwanie znaków
sort	sortowanie po liniach
uniq	usuwanie/znajdywanie powtarzających się linii
tac	wypisanie plików od tyłu

Wyszukiwanie

Lista poleceń do szukania

Polecenie	Opis
grep	przeszukiwanie zawartości plików
find	wyszukiwanie plików/katalogów

Procesy

Lista poleceń operujących na procesach

Polecenie	Opis
ps	wyświetlanie procesów
kill/killall	kończenie procesów
top	"menadżer zadań"
fg/bg/jobs/^Z	operowanie na zadaniach w shellu