Biografia Borsuka: Różnice pomiędzy wersjami
Nie podano opisu zmian |
Nie podano opisu zmian |
||
| (Nie pokazano 12 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
| Linia 3: | Linia 3: | ||
'''Karol Borsuk''' (1905-1982) – polski matematyk. | '''Karol Borsuk''' (1905-1982) – polski matematyk. | ||
Jeden z najwybitniejszych topologów, | Jeden z najwybitniejszych topologów, związany z warszawską szkoła matematyki. Borsuk był także twórcą teorii retraktów; wprowadzone przez niego tzw. retrakty absolutne, które są uogólnieniami sympleksów, i tzw. absolutne retrakty otoczeniowe, które są uogólnieniami wielościanów, okazały się ważnymi klasami przestrzeni topologicznych.[[grafika:Borsuk-karykatura.gif|thumb|right||Karol Borsuk w karykaturze]] Borsuk stworzył ponadto teorię kształtu, w której nadaje się ścisły sens intuicjom związanym z pojęciem kształtu przestrzeni. Wprowadził do topologii algebraicznej grupy kohomotopii przestrzeni, zwane także grupami Borsuka-Spaniera. Wiele twierdzeń topologicznych nosi jego imię, m.in. twierdzenie o antypodach, twierdzenie o rozcinaniu i twierdzenie o przedłużaniu homotopii. | ||
Borsuk studiował na Uniwersytecie Warszawskim i był profesorem tego Uniwersytetu. W czasie okupacji wykładał na tajnych kompletach i brał udział w walce podziemnej, za co był więziony na Pawiaku. Po wyzwoleniu, z | Borsuk studiował na Uniwersytecie Warszawskim i był profesorem tego Uniwersytetu. W czasie okupacji wykładał na tajnych kompletach i brał udział w walce podziemnej, za co był więziony na Pawiaku. Po wyzwoleniu, wspólnie z Kuratowskim reaktywował warszawski ośrodek matematyczny. Od 1952 r. był członkiem Polskiej Akademii Nauk. Na Międzynarodowym Kongresie Matematyków w Amsterdamie w 1954 r. wygłosił jeden z głównych referatów plenarnych. Był sekretarzem, a w latach 1980-82 redaktorem naczelnym, polskiego czasopisma matematycznego ''Fundamenta Mathematicae''. | ||
Borsuk był autorem ok. 200 publikacji naukowych, w tym dwu monografii dotyczących teorii retraktów oraz teorii kształtu, a także znakomitego podręcznika akademickiego ''Geometria analityczna w n wymiarach'' (1950), wielokrotnie wznawianego (po pewnych redukcjach materiału) jako ''Geometria analityczna wielowymiarowa''. Borsuk wykształcił wielu uczniów, którzy zajmują obecnie stanowiska naukowe na uczelniach całego świata. | |||
[[Grafika:Borsuk-gra.jpg|thumb|right||]] | |||
Borsuk znany jest także jako autor gry ''Superfarmer'', która powstała w Warszawie w 1943 r, pod nazwą ''Hodowla zwierzątek''. Gdy Niemcy zamknęli Uniwersytet Warszawski, profesor został bez pracy. Pomysłem na ratowanie budżetu rodzinnego była sprzedaż gry. Zestawy ''Hodowli zwierzątek'' przygotowywała metodami domowymi żona profesora, pani Zofia Borsukowa. Autorką rysunków zwierzątek była pani Janina Śliwicka. Gra zyskała wielką popularność - najpierw wśród przyjaciół rodziny, a potem w coraz szerszych kręgach osób znajomych i nieznajomych. W 1997 r., z inicjatywy pani Zofii Borsukowej, z okazji jej 90. urodzin oraz w 15. rocznicę śmierci profesora Borsuka ''Hodowla zwierzątek'' została wydana pod tytułem ''Superfarmer'', aby bawić kolejne pokolenia dzieci i rodziców. | |||
---- | |||
''Opracowanie: zespół wsparcia multimedialnego'' | |||
Aktualna wersja na dzień 20:39, 16 gru 2006
Karol Borsuk (1905-1982) – polski matematyk.
Jeden z najwybitniejszych topologów, związany z warszawską szkoła matematyki. Borsuk był także twórcą teorii retraktów; wprowadzone przez niego tzw. retrakty absolutne, które są uogólnieniami sympleksów, i tzw. absolutne retrakty otoczeniowe, które są uogólnieniami wielościanów, okazały się ważnymi klasami przestrzeni topologicznych.
Borsuk stworzył ponadto teorię kształtu, w której nadaje się ścisły sens intuicjom związanym z pojęciem kształtu przestrzeni. Wprowadził do topologii algebraicznej grupy kohomotopii przestrzeni, zwane także grupami Borsuka-Spaniera. Wiele twierdzeń topologicznych nosi jego imię, m.in. twierdzenie o antypodach, twierdzenie o rozcinaniu i twierdzenie o przedłużaniu homotopii.
Borsuk studiował na Uniwersytecie Warszawskim i był profesorem tego Uniwersytetu. W czasie okupacji wykładał na tajnych kompletach i brał udział w walce podziemnej, za co był więziony na Pawiaku. Po wyzwoleniu, wspólnie z Kuratowskim reaktywował warszawski ośrodek matematyczny. Od 1952 r. był członkiem Polskiej Akademii Nauk. Na Międzynarodowym Kongresie Matematyków w Amsterdamie w 1954 r. wygłosił jeden z głównych referatów plenarnych. Był sekretarzem, a w latach 1980-82 redaktorem naczelnym, polskiego czasopisma matematycznego Fundamenta Mathematicae.
Borsuk był autorem ok. 200 publikacji naukowych, w tym dwu monografii dotyczących teorii retraktów oraz teorii kształtu, a także znakomitego podręcznika akademickiego Geometria analityczna w n wymiarach (1950), wielokrotnie wznawianego (po pewnych redukcjach materiału) jako Geometria analityczna wielowymiarowa. Borsuk wykształcił wielu uczniów, którzy zajmują obecnie stanowiska naukowe na uczelniach całego świata.
Borsuk znany jest także jako autor gry Superfarmer, która powstała w Warszawie w 1943 r, pod nazwą Hodowla zwierzątek. Gdy Niemcy zamknęli Uniwersytet Warszawski, profesor został bez pracy. Pomysłem na ratowanie budżetu rodzinnego była sprzedaż gry. Zestawy Hodowli zwierzątek przygotowywała metodami domowymi żona profesora, pani Zofia Borsukowa. Autorką rysunków zwierzątek była pani Janina Śliwicka. Gra zyskała wielką popularność - najpierw wśród przyjaciół rodziny, a potem w coraz szerszych kręgach osób znajomych i nieznajomych. W 1997 r., z inicjatywy pani Zofii Borsukowej, z okazji jej 90. urodzin oraz w 15. rocznicę śmierci profesora Borsuka Hodowla zwierzątek została wydana pod tytułem Superfarmer, aby bawić kolejne pokolenia dzieci i rodziców.
Opracowanie: zespół wsparcia multimedialnego
