|
|
(Nie pokazano 24 wersji utworzonych przez 5 użytkowników) |
Linia 1: |
Linia 1: |
| ==Ćwiczenia 13== | | ==Ćwiczenia 13== |
|
| |
|
| {{cwiczenie|1.1|| | | |
| | {{cwiczenie|1|| |
| W trakcie wykładu rozważaliśmy język | | W trakcie wykładu rozważaliśmy język |
| <center><math>\displaystyle | | <center><math> |
| L=\left\{3^k\: : \: k=i\cdot j </math> dla pewnych <math>\displaystyle i,j> 1\right\} | | L=\{3^k\ : : \ : k=i\cdot j\text{ dla pewnych } i,j> 1\}</math>,</center> |
| </math></center> | |
|
| |
|
| wykazując, że <math>\displaystyle L\in </math> '''NP''' . | | wykazując, że <math>L\in</math> '''NP''' . |
| Uzasadnij, że także <center><math>\displaystyle L\in </math> '''P''' <math>\displaystyle .</math></center> | | Uzasadnij, że także <center><math>L\in</math> '''P''' <math></math>.</center> |
|
| |
|
| }} | | }} |
|
| |
|
| <div class="mw-collapsible mw-made=collapsible mw-collapsed"><span class="mw-collapsible-toogle mw-collapsible-toogle-default style="font-variant:small-caps">Wskazówka </span><div class="mw-collapsible-content" style="display:none"> | | <div class="mw-collapsible mw-made=collapsible mw-collapsed"><span class="mw-collapsible-toogle mw-collapsible-toogle-default style="font-variant:small-caps">Wskazówka </span><div class="mw-collapsible-content" style="display:none"> |
| Zastanów się, ile maksymalnie trzeba wykonać mnożeń aby zweryfikować istnienie <math>\displaystyle i,j>1</math> dla których | | Zastanów się, ile maksymalnie trzeba wykonać mnożeń, aby zweryfikować istnienie <math>i,j>1</math>, dla których |
| <math>\displaystyle k=i\cdot j</math> | | <math>k=i\cdot j</math>. |
| </div></div> | | </div></div> |
|
| |
|
| <div class="mw-collapsible mw-made=collapsible mw-collapsed"><span class="mw-collapsible-toogle mw-collapsible-toogle-default style="font-variant:small-caps">Rozwiązanie </span><div class="mw-collapsible-content" style="display:none"> | | <div class="mw-collapsible mw-made=collapsible mw-collapsed"><span class="mw-collapsible-toogle mw-collapsible-toogle-default style="font-variant:small-caps">Rozwiązanie </span><div class="mw-collapsible-content" style="display:none"> |
| Sprawdzamy wszystkie możliwości. Musimy wykonać maksymalnie <math>\displaystyle k^2</math> (wielomianową ilość) mnożeń. Sama weryfikacja | | Sprawdzamy wszystkie możliwości. Musimy wykonać maksymalnie <math>k^2</math> (wielomianową ilość) mnożeń. Sama weryfikacja |
| zależności <math>\displaystyle k=i\cdot j</math> (według uzasadnienia z wykładu) jest wykonywana w czasie wielomianowym. | | zależności <math>k=i\cdot j</math> (według uzasadnienia z wykładu) jest wykonywana w czasie wielomianowym. |
|
| |
|
| Pozostaje zaprojektować deterministyczną maszynę generującą ciągi. Można to zrobić według schematu (maszyna cztero-taśmowa): | | Pozostaje zaprojektować deterministyczną maszynę generującą ciągi. Można to zrobić według schematu |
| | (maszyna czterotaśmowa): |
| | # Taśma nr <math>1</math> jest tylko do odczytu. Mamy na niej słowo <math>3^k</math>. |
| | # Rozpocznij od zapisania słowa <math>11</math> na taśmie nr <math>2</math> i słowa <math>22</math> na taśmie nr <math>3</math>. |
| | # {{kotwica|prz.3|}}Przepisz słowa na taśmę nr <math>4</math> według kolejności taśm <math>2,3,1</math>. |
| | # Sprawdź na taśmie nr <math>4</math> czy <math>k=i\cdot j</math>. Jeśli tak, to akceptuj. Inaczej krok następny. |
| | # Dopisz symbol <math>1</math> na taśmie nr <math>2</math>. Gdy powstało słowo dłuższe niż <math>k</math>, dopisz symbol <math>2</math> na taśmie nr <math>3</math>, a słowo na taśmie nr <math>2</math> usuń i zapisz na niej słowo <math>11</math>. |
| | # Jeśli słowo na taśmie nr <math>3</math> jest dłuższe niż <math>k</math>, to odrzuć. W przeciwnym przypadku przejdź do kroku [[#prz.3|3]]. |
|
| |
|
| # Taśma nr <math>\displaystyle 1</math> jest tylko do odczytu. Mamy na niej słowo <math>\displaystyle 3^k</math>.
| | Idea tej maszyny jest bardzo prosta. Wykorzystaj taśmy nr <math>2</math> (licznik 1) i <math>3</math> (licznik 2) jako liczniki, a na taśmie <math>4</math> wykonuj symulacje. |
| # Rozpocznij od zapisania słowa <math>\displaystyle 11</math> na taśmie nr <math>\displaystyle 2</math> i słowa <math>\displaystyle 22</math> na taśmie nr <math>\displaystyle 3</math>
| | Zacznij od stanu liczników na <math>2</math> i zwiększaj kolejno licznik 1, a po jego przepełnieniu zeruj go (do wartości początkowej <math>2</math>) |
| # {{kotwica|prz.3|}}Przepisz słowa na taśmę nr <math>\displaystyle 4</math> według kolejności taśm <math>\displaystyle 2,3,1</math>.
| | i zwiększ licznik <math>2</math>. Gdy on także się przepełni, to iloczyn stanów liczników przekracza <math>k</math>, zatem można zakończyć generowanie ciągów. |
| # Sprawdź na taśmie nr <math>\displaystyle 4</math> czy <math>\displaystyle k=i\cdot j</math>. Jeśli tak to akceptuj. Inaczej krok następny.
| |
| # Dopisz symbol <math>\displaystyle 1</math> na taśmie nr <math>\displaystyle 2</math>. Gdy powstało słowo dłuższe niż <math>\displaystyle k</math> dopisz symbol <math>\displaystyle 2</math> na taśmie nr <math>\displaystyle 3</math> a słowo na taśmie nr <math>\displaystyle 2</math> usuń i zapisz na niej słowo <math>\displaystyle 11</math>.
| |
| # Jeśli słowo na taśmie nr <math>\displaystyle 3</math> jest dłuższe niż <math>\displaystyle k</math> to odrzuć. W przeciwnym przypadku przejdź do kroku [[#prz.3|3]].
| |
|
| |
|
| Idea tej maszyny jest bardzo prosta. Wykorzystaj taśmy nr <math>\displaystyle 2</math> (licznik 1) i <math>\displaystyle 3</math> (licznik 2) jako liczniki a na taśmie <math>\displaystyle 4</math> wykonuj symulacje.
| | W oczywisty sposób otrzymujemy, że ilość wymaganych kroków czasowych maszyny jest ograniczona przez wielomian (dla dużych <math>n</math>). |
| Zacznij od stanu liczników na <math>\displaystyle 2</math> i zwiększaj kolejno licznik 1 a po jego przepełnieniu zeruj go (do wartości początkowej <math>\displaystyle 2</math>)
| | Dla małych <math>n</math> możemy zawsze rozbudować maszynę tak, aby akceptowała słowa bez żadnego testowania. |
| i zwiększ licznik <math>\displaystyle 2</math>. Gdy on także się przepełni, to iloczyn stanów liczników przekracza <math>\displaystyle k</math> zatem można zakończyć generowanie ciągów.
| | Zatem <math>L\in</math> '''P''' . |
| | |
| W oczywisty sposób otrzymujemy, że ilość wymaganych kroków czasowych maszyny jest ograniczona przez wielomian (dla dużych <math>\displaystyle n</math>). Dla małych <math>\displaystyle n</math> możemy zawsze rozbudować maszynę tak aby akceptowała słowa bez żadnego testowania. | |
| Zatem <math>\displaystyle L\in </math> '''P''' . | |
| </div></div> | | </div></div> |
|
| |
|
| {{cwiczenie|1.2|| | | {{cwiczenie|2|| |
| Uzasadnij że funkcja <math>\displaystyle s(n)=3n</math> jest konstruowalna pamięciowo. | | Uzasadnij, że funkcja <math>s(n)=3n</math> jest konstruowalna pamięciowo. |
| }} | | }} |
|
| |
|
| <div class="mw-collapsible mw-made=collapsible mw-collapsed"><span class="mw-collapsible-toogle mw-collapsible-toogle-default style="font-variant:small-caps">Wskazówka </span><div class="mw-collapsible-content" style="display:none"> | | <div class="mw-collapsible mw-made=collapsible mw-collapsed"><span class="mw-collapsible-toogle mw-collapsible-toogle-default style="font-variant:small-caps">Wskazówka </span><div class="mw-collapsible-content" style="display:none"> |
| Przypomnij sobie uzasadnienie dla funkcji <math>\displaystyle 2n</math> z wykładu. | | Przypomnij sobie uzasadnienie dla funkcji <math>2n</math> z wykładu. |
| </div></div> | | </div></div> |
|
| |
|
| <div class="mw-collapsible mw-made=collapsible mw-collapsed"><span class="mw-collapsible-toogle mw-collapsible-toogle-default style="font-variant:small-caps">Rozwiązanie </span><div class="mw-collapsible-content" style="display:none"> | | <div class="mw-collapsible mw-made=collapsible mw-collapsed"><span class="mw-collapsible-toogle mw-collapsible-toogle-default style="font-variant:small-caps">Rozwiązanie </span><div class="mw-collapsible-content" style="display:none"> |
| Bierzemy maszynę <math>\displaystyle MT_4</math> z wykładu konstruującą funkcję <math>\displaystyle 2n</math>. Dodajemy jedna dodatkową taśmę (oznaczmy taśmy przez <math>\displaystyle I</math> oraz <math>\displaystyle S</math>). | | Bierzemy maszynę <math>MT_4</math> z wykładu konstruującą funkcję <math>2n</math>. Dodajemy jedną dodatkową taśmę (oznaczmy taśmy przez <math>I</math> oraz <math>S</math>). |
| Drugą taśmę realizujemy poprzez rozszerzenie alfabetu. Jest to spowodowane faktem, że w definicji konstruowalności pamięciowej wymagane jest istnienie jedno-taśmowej deterministycznej maszyny Turinga. Konstruujemy maszynę <math>\displaystyle \mathcal{M}</math> według schematu | | Drugą taśmę realizujemy poprzez rozszerzenie alfabetu. Jest to spowodowane faktem, że w definicji konstruowalności |
| | pamięciowej wymagane jest istnienie jednotaśmowej deterministycznej maszyny Turinga. |
| | Konstruujemy maszynę <math>\mathcal{M}</math> według schematu: |
| | # Jeśli słowo wejściowe jest puste, to stop. |
| | # Jeśli słowo wejściowe jest inne niż <math>1^n</math>, to odrzuć. |
| | # Przepisz słowo wejściowe tak, aby znajdowało się na taśmie <math>I</math>, a taśma <math>S</math> była pusta (gdy zaczynamy symulować dwie taśmy musimy przejść do innego zestawu symboli, w którym rozróżniamy taśmy). |
| | # Kopiujemy słowo wejściowe na taśmę <math>S</math>. |
| | # Symulujemy maszynę <math>MT_4</math> na taśmie <math>S</math>. |
| | # Dopisujemy do taśmy <math>S</math> słowo wejściowe. W tym momencie zaznaczyliśmy dokładnie <math>3n</math> komórek taśmy. |
| | # Zamieniamy symbole na <math>1</math> (zapominamy o symulacji taśm), wracamy do lewego markera i przechodzimy do konfiguracji końcowej <math>s_1\in S_F</math>. |
|
| |
|
| # Jeśli słowo wejściowe jest puste to stop.
| | Po zakończeniu cyklu doszliśmy do konfiguracji <math>\sharp s_1 1^{3n} \sharp</math>, co było wymagane w definicji. |
| # Jeśli słowo wejściowe jest inne niż <math>\displaystyle 1^n</math> to odrzuć.
| |
| # Przepisz słowo wejściowe tak aby znajdowało się na taśmie <math>\displaystyle I</math> a taśma <math>\displaystyle S</math> była pusta (gdy zaczynamy symulować dwie taśmy musimy przejść do innego zestawu symboli w którym rozróżniamy taśmy).
| |
| # Kopiujemy słowo wejściowe na taśmę <math>\displaystyle S</math>.
| |
| # Symulujemy maszynę <math>\displaystyle MT_4</math> na taśmie <math>\displaystyle S</math>.
| |
| # Dopisujemy do taśmy <math>\displaystyle S</math> słowo wejściowe. W tym momencie zaznaczyliśmy dokładnie <math>\displaystyle 3n</math> komórek taśmy.
| |
| # Zamieniamy symbole na <math>\displaystyle 1</math> (zapominamy o symulacji taśm), wracamy do lewego markera i przechodzimy
| |
| do konfiguracji końcowej <math>\displaystyle s_1\in S_F</math>.
| |
| | |
| Po zakończeniu cyklu doszliśmy do konfiguracji <math>\displaystyle \sharp s_1 1^{3n} \sharp</math> co było wymagane w definicji. | |
| </div></div> | | </div></div> |
|
| |
|
| {{cwiczenie|1.3|| | | {{cwiczenie|3|| |
| Uzasadnij że funkcja <math>\displaystyle s(n)=3^n</math> jest konstruowalna pamięciowo. | | Uzasadnij, że funkcja <math>s(n)=3^n</math> jest konstruowalna pamięciowo. |
| }} | | }} |
|
| |
|
| <div class="mw-collapsible mw-made=collapsible mw-collapsed"><span class="mw-collapsible-toogle mw-collapsible-toogle-default style="font-variant:small-caps">Wskazówka </span><div class="mw-collapsible-content" style="display:none"> | | <div class="mw-collapsible mw-made=collapsible mw-collapsed"><span class="mw-collapsible-toogle mw-collapsible-toogle-default style="font-variant:small-caps">Wskazówka </span><div class="mw-collapsible-content" style="display:none"> |
| Wykorzystaj konstruowalność pamięciową funkcji <math>\displaystyle g(n)=3n</math>. | | Wykorzystaj konstruowalność pamięciową funkcji <math>g(n)=3n</math>. |
| </div></div> | | </div></div> |
|
| |
|
| <div class="mw-collapsible mw-made=collapsible mw-collapsed"><span class="mw-collapsible-toogle mw-collapsible-toogle-default style="font-variant:small-caps">Rozwiązanie </span><div class="mw-collapsible-content" style="display:none"> | | <div class="mw-collapsible mw-made=collapsible mw-collapsed"><span class="mw-collapsible-toogle mw-collapsible-toogle-default style="font-variant:small-caps">Rozwiązanie </span><div class="mw-collapsible-content" style="display:none"> |
| Wykorzystujemy trzy taśmy (<math>\displaystyle I</math>, <math>\displaystyle C</math>, <math>\displaystyle S</math>) oraz maszynę <math>\displaystyle \mathcal{M}</math> konstruującą pamięciowo funkcję <math>\displaystyle g(n)=3n</math>. Docelowa maszyna <math>\displaystyle \mathcal{N}</math> działa według schematu. | | Wykorzystujemy trzy taśmy (<math>I</math>, <math>C</math>, <math>S</math>) oraz maszynę <math>\mathcal{M}</math> konstruującą pamięciowo funkcję <math>g(n)=3n</math>. |
| | | Docelowa maszyna <math>\mathcal{N}</math> działa według schematu. |
| # Jeśli słowo początkowe jest puste wypisz <math>\displaystyle 1</math> i zatrzymaj się. Inaczej wykonaj następny krok. | | # Jeśli słowo początkowe jest puste, wypisz <math>1</math> i zatrzymaj się. W przeciwnym wypadku, wykonaj następny krok. |
| # Jeśli słowo wejściowe jest inne niż <math>\displaystyle 1^n</math> to odrzuć. | | # Jeśli słowo wejściowe jest inne niż <math>1^n</math>, to odrzuć. |
| # Na taśmie <math>\displaystyle I</math> wypisz słowo wejściowe, na taśmach <math>\displaystyle C</math> i <math>\displaystyle S</math> wypisz słowo <math>\displaystyle 1</math>. | | # Na taśmie <math>I</math> wypisz słowo wejściowe, na taśmach <math>C</math> i <math>S</math> wypisz słowo <math>1</math>. |
| # {{kotwica|prz.4|}}Wykonaj symulację maszyny <math>\displaystyle \mathcal{M}</math> na taśmie <math>\displaystyle S</math> oraz dopisz symbol <math>\displaystyle 1</math> do taśmy <math>\displaystyle C</math> (po jednym przebiegu ilość symboli na taśmie <math>\displaystyle S</math> potraja się) | | # {{kotwica|prz.4|}}Wykonaj symulację maszyny <math>\mathcal{M}</math> na taśmie <math>S</math> oraz dopisz symbol <math>1</math> do taśmy <math>C</math> (po jednym przebiegu ilość symboli na taśmie <math>S</math> wzrasta trzykrotnie) |
| # Jeśli słowo na taśmie <math>\displaystyle C</math> jest krótsze niż słowo na taśmie <math>\displaystyle I</math> wykonaj ponownie krok [[#prz.4|4]]. | | # Jeśli słowo na taśmie <math>C</math> jest krótsze niż słowo na taśmie <math>I</math>, wykonaj ponownie krok [[#prz.4|4]]. |
| # W tym momencie na taśmie <math>\displaystyle S</math> zostało zaznaczone <math>\displaystyle 3^n</math> komórek. | | # W tym momencie na taśmie <math>S</math> zostało zaznaczone <math>3^n</math> komórek. |
| Zamieniamy wypisane symbole na <math>\displaystyle 1</math> (zapominamy o symulacji taśm), wracamy nad pierwszy symbol (przed lewym markerem) i przechodzimy do konfiguracji końcowej <math>\displaystyle s_1\in S_F</math>. | | Zamieniamy wypisane symbole na <math>1</math> (zapominamy o symulacji taśm), wracamy nad pierwszy symbol (przed lewym markerem) |
| | | i przechodzimy do konfiguracji końcowej <math>s_1\in S_F</math>. |
| Po zakończeniu cyklu doszliśmy do konfiguracji <math>\displaystyle \sharp s_1 1^{3^n} \sharp</math> co było wymagane w definicji konstruowalności pamięciowej.
| |
| </div></div>
| |
|
| |
|
| {{cwiczenie|1.4||
| | Po zakończeniu cyklu doszliśmy do konfiguracji <math>\sharp s_1 1^{3^n} \sharp</math>, co było wymagane w definicji konstruowalności |
| Skonstruuj maszynę Turinga rozpoznającą język zadany gramatyką:
| | pamięciowej. |
| <center><math>\displaystyle
| |
| S\rightarrow aTb|b \quad, \quad T\rightarrow Ta|1
| |
| </math></center> | |
| | |
| }}
| |
| | |
| <div class="mw-collapsible mw-made=collapsible mw-collapsed"><span class="mw-collapsible-toogle mw-collapsible-toogle-default style="font-variant:small-caps">Wskazówka </span><div class="mw-collapsible-content" style="display:none">
| |
| Zacznij od wypisania języka opisanego przez daną gramatykę.
| |
| </div></div> | | </div></div> |
|
| |
|
| <div class="mw-collapsible mw-made=collapsible mw-collapsed"><span class="mw-collapsible-toogle mw-collapsible-toogle-default style="font-variant:small-caps">Rozwiązanie </span><div class="mw-collapsible-content" style="display:none">
| |
| Analizując postać gramatyki, dochodzimy do wniosku, że zadana
| |
| maszyna ma rozpoznawać język postaci:
| |
| <center><math>\displaystyle
| |
| L=\left\{a^n b\: :\; n\geqslant 0\right\}
| |
| </math></center>
| |
|
| |
|
| Jest to język regularny, więc rozpoznawany przez automat skończenie stanowy. Zatem do akceptacji tego języka wystarczy, aby maszyna przeszła taśmę z lewej strony do prawej według zasad:
| |
|
| |
|
| # Jeśli czytasz symbol <math>\displaystyle a</math> wypisz <math>\displaystyle a</math> i przejdź w prawo powtarzając ten krok. Jeśli czytasz <math>\displaystyle b</math> przejdź w prawo i wykonaj krok następny.
| | {{cwiczenie|4|| |
| # Jeśli jesteś na ograniczniku to akceptuj, inaczej odrzuć.
| | Zadanie domowe - cwiczenie 6 - do wykładu 12 polegało na konstrukcji maszyny Turinga |
| | | <math>\mathcal{MT}</math> akceptującej język: |
| </div></div>
| | <center><math> |
| | | L_1=\left\{www\ : : \ : w\in \left\{\circ,\bullet,\star\right\}^*\right\}</math></center> |
| {{cwiczenie|1.5|| | |
| Przedstaw ideę działania maszyny Turinga rozpoznającej język
| |
| <center><math>\displaystyle | |
| L=\left\{a^n b^{2n} c^{3n} \;:\; n>1\right\}
| |
| </math></center> | |
|
| |
|
| | Zmodyfikuj, ewentualnie, tę konstrukcję <math>\mathcal{MT}</math>, aby udowodnić <math>L_1 \in</math> '''P''' . |
| }} | | }} |
|
| |
|
| <div class="mw-collapsible mw-made=collapsible mw-collapsed"><span class="mw-collapsible-toogle mw-collapsible-toogle-default style="font-variant:small-caps">Wskazówka </span><div class="mw-collapsible-content" style="display:none">
| | {{cwiczenie|5|| |
| Wykorzystaj kilka taśm oraz konstruowalność pamięciową.
| | Zadanie domowe - cwiczenie 7 - do wykładu 12 polegało na konstrukcji niedeterministycznej maszyny Turinga |
| </div></div> | | <math>\mathcal{NMT}</math> akceptującej język: |
| | | <center><math> |
| <div class="mw-collapsible mw-made=collapsible mw-collapsed"><span class="mw-collapsible-toogle mw-collapsible-toogle-default style="font-variant:small-caps">Rozwiązanie </span><div class="mw-collapsible-content" style="display:none">
| | L_2=\left\{w_1 w_1 w_2 w_2 \dots w_n w_n \ : : \ : w_i \in \left\{\circ,\bullet\right\}^+, n>0 \right\}</math></center> |
| Idea działania poszukiwanej maszyny (cztero taśmowej) jest następująca:
| |
|
| |
|
| # Sprawdź czy słowo wjeściowe <math>\displaystyle w</math> zawiera jako pierwszy symbol <math>\displaystyle a</math>. Jeśli nie odrzuć.
| | Zmodyfikuj, ewentualnie, tę konstrukcję <math>\mathcal{NMT}</math> aby udowodnić, że |
| # Skopiuj najdłuższy prefiks słowa wejściowego <math>\displaystyle w</math> postaci <math>\displaystyle a^k</math> na taśmę nr dwa.
| | <math>L_2 \in</math> '''NP''' .<br> |
| # Korzystając z konstruowalności pamięciowej funkcji <math>\displaystyle 2k</math> oraz <math>\displaystyle 3k</math> wypisz słowo <math>\displaystyle b^{2k}</math> na taśmie nr <math>\displaystyle 3</math> oraz słowo <math>\displaystyle c^{3k}</math> na taśmie nr <math>\displaystyle 4</math>.
| |
| # Dopisz słowo z taśmy nr <math>\displaystyle 3</math> i <math>\displaystyle 4</math> do słowa na taśmie nr <math>\displaystyle 2</math>. W tym momencie na taśmie nr <math>\displaystyle 2</math> znajduje się słowo <math>\displaystyle a^k b^{2k} c^{3k}</math>.
| |
| # Porównaj słowo z taśmy nr <math>\displaystyle 2</math> ze słowem <math>\displaystyle w</math>. Jeśli są identyczne to akceptuj.
| |
| | |
| </div></div>
| |
| | |
| {{cwiczenie|1.6||
| |
| W trakcie wykładu rozważaliśmy zamkniętość klas języków w klasyfikacji Chomsky'ego ze względu na różne działania. Podaj uzasadnienie (ideę konstrukcji) następującego faktu:
| |
| | |
| Dla dowolnych maszyn Turinga <math>\displaystyle TM_1</math>, <math>\displaystyle TM_2</math> istnieje maszyna <math>\displaystyle \mathcal{M}</math> o własności:
| |
| | |
| # <math>\displaystyle L( \mathcal{M})=L(TM_1)\cup L(TM_2) </math>
| |
| # <math>\displaystyle L( \mathcal{M})=L(TM_1)\cap L(TM_2) </math>
| |
|
| |
|
| | ''Podpowiedź:'' wykorzystaj konstrukcję z wyrocznią. Dla słowa wejściowego <math>w</math> |
| | przeprowadź weryfikację w trzech |
| | etapach: konstrukcja słów <math>w_1, \dots ,w_n</math>, gdzie <math>n< |w|</math> (wyrocznia), sklejanie, weryfikacja, czy <math>w=w_1w_1 w_2 w_2 \dots w_n w_n</math>. |
| }} | | }} |
|
| |
|
| <div class="mw-collapsible mw-made=collapsible mw-collapsed"><span class="mw-collapsible-toogle mw-collapsible-toogle-default style="font-variant:small-caps">Wskazówka </span><div class="mw-collapsible-content" style="display:none">
| |
| Wykonaj odpowiednią symulację maszyn <math>\displaystyle TM_1</math> oraz <math>\displaystyle TM_2</math>.
| |
| </div></div>
| |
|
| |
| <div class="mw-collapsible mw-made=collapsible mw-collapsed"><span class="mw-collapsible-toogle mw-collapsible-toogle-default style="font-variant:small-caps">Rozwiązanie </span><div class="mw-collapsible-content" style="display:none">
| |
| '''(Ad. 1)''' Konstruujemy maszynę dwu-taśmową która działa według zasady:
| |
|
| |
| # Kopiuj słowo wejściowe na taśmę nr 2. Symuluj kolejno jeden krok czasowy <math>\displaystyle TM_1</math> na taśmie <math>\displaystyle 1</math> i jeden krok <math>\displaystyle TM_2</math> na taśmie <math>\displaystyle 2</math>.
| |
| # Jeśli któraś z maszyn zaakceptowała to akceptuj.
| |
|
| |
| '''(Ad. 2)''' Konstrukcja jest niemalże identyczne. Jedynie w kroku (2) akceptujemy gdy obie maszyny zaakceptowały. Ponieważ może to się stać w różnych krokach czasowych, w momencie gdy jedna z maszyn zaakceptuje, kończymy jej symulację i symulujemy tylko drugą aż do momentu gdy zaakceptuje (o ile to nastąpi).
| |
| </div></div>
| |
|
| |
| {{cwiczenie|1.7||
| |
| Czy któraś z poniższych list słów ma własność Posta?
| |
| # <center><math>\displaystyle
| |
| (u_1,v_1)=\left [ \begin{array} {c} a^2 \\ a^2 b\end{array} \right]\;
| |
| ,\; (u_2,v_2)=\left [
| |
| \begin{array} {c} b^2 \\ ba
| |
| \end{array} \right]\; ,\; (u_3,v_3)=\left [ \begin{array} {c} ab^2 \\ b\end{array} \right]
| |
| </math></center>
| |
| # <center><math>\displaystyle
| |
| (u_1,v_1)=\left [ \begin{array} {c} a \\ b^2\end{array} \right]\; ,\;
| |
| (u_2,v_2)=\left [
| |
| \begin{array} {c}
| |
| a^2
| |
| \\b
| |
| \end{array} \right]
| |
| </math></center>
| |
| # <center><math>\displaystyle
| |
| (u_1,v_1)=\left [ \begin{array} {c} ba \\ abab\end{array} \right]\;
| |
| ,\; (u_2,v_2)=\left [
| |
| \begin{array} {c}
| |
| b
| |
| \\a
| |
| \end{array} \right]\;,\;
| |
| (u_3,v_3)=\left [
| |
| \begin{array} {c}
| |
| aba
| |
| \\b
| |
| \end{array} \right]\;,\;
| |
| (u_4,v_4)=\left [
| |
| \begin{array} {c}
| |
| aa
| |
| \\a
| |
| \end{array} \right]
| |
| </math></center>
| |
|
| |
| }}
| |
|
| |
| <div class="mw-collapsible mw-made=collapsible mw-collapsed"><span class="mw-collapsible-toogle mw-collapsible-toogle-default style="font-variant:small-caps">Rozwiązanie </span><div class="mw-collapsible-content" style="display:none">
| |
| '''(Ad. 1)''' Rozważmy ciąg indeksów <math>\displaystyle (1,2,1,3)</math>. Otrzymujemy:
| |
| <center><math>\displaystyle
| |
| \left [ \begin{array} {c} a^2 \\ a^2 b\end{array} \right] \left
| |
| [\begin{array} {c} b^2 \\ ba\end{array} \right] \left [
| |
| \begin{array} {c} a^2 \\ a^2 b\end{array} \right] \left [
| |
| \begin{array} {c} ab^2 \\ b\end{array} \right]
| |
| =\left [ \begin{array} {c} a^2 b^2 a^2 ab^2\\ a^2 b ba a^2 b b
| |
| \end{array} \right]=\left [ \begin{array} {c} a^2 b^2 a^3 b^2\\ a^2 b^2 a^3 b^2
| |
| \end{array} \right]
| |
| </math></center>
| |
|
| |
| Zatem własność Posta zachodzi dla tej listy.
| |
|
| |
| '''(Ad. 2)''' Dany ciąg nie ma własności Posta. bez względu na kolejność indeksów pierwsze ze słów zawsze jest postaci <math>\displaystyle a^k</math> a drugi <math>\displaystyle b^j</math> dla pewnych <math>\displaystyle k,j>0</math>. Ale zawsze <math>\displaystyle a^k \neq b^j</math> czyli własność Posta nie może zachodzić.
| |
|
| |
| '''(Ad. 3)''' Rozważmy ciąg indeksów <math>\displaystyle (4,2,3,2,3,1,1)</math>.
| |
| Zestawiając zadane pary słów w tej kolejności otrzymujemy:
| |
| <center><math>\displaystyle
| |
| \left [\begin{array} {c} aa\\a\end{array} \right] \left [
| |
| \begin{array} {c} ba \\ abab\end{array} \right]
| |
| \left [ \begin{array} {c} ba \\ abab\end{array} \right] \left [
| |
| \begin{array} {c} b\\a \end{array} \right] \left [
| |
| \begin{array} {c} aba \\b \end{array} \right] \left [
| |
| \begin{array} {c} b\\a \end{array} \right]
| |
| \left [\begin{array} {c} aa\\a\end{array} \right]
| |
| </math></center>
| |
|
| |
| <center><math>\displaystyle
| |
| = \left [\begin{array} {c}
| |
| aabababababaa\\aabababababaa\end{array} \right]
| |
| </math></center>
| |
|
| |
| W ten sposób wykazaliśmy, że własność Posta zachodzi.
| |
| </div></div>
| |
|
| |
| {{cwiczenie|1.8||
| |
| W definicji problemu Posta zakłada się, że alfabet <math>\displaystyle \mathcal{A}</math>
| |
| zawiera co najmniej dwa elementy. Wykaż, że gdy to założenie nie jest spełnione (tzn. <math>\displaystyle \mathcal{A}=\left\{1\right\}</math>) problem Posta jest problemem rozstrzygalnym.
| |
| }}
| |
|
| |
| <div class="mw-collapsible mw-made=collapsible mw-collapsed"><span class="mw-collapsible-toogle mw-collapsible-toogle-default style="font-variant:small-caps">Wskazówka </span><div class="mw-collapsible-content" style="display:none">
| |
| Rozważ dwa przypadki, zależnie od tego czy lista zawiera tylko pary słów postaci <math>\displaystyle (a^k,a^j)</math>, gdzie <math>\displaystyle k>j</math> (lub tylko <math>\displaystyle k<j</math>) czy też jeszcze jakieś inne pary słów.
| |
| </div></div>
| |
|
| |
| <div class="mw-collapsible mw-made=collapsible mw-collapsed"><span class="mw-collapsible-toogle mw-collapsible-toogle-default style="font-variant:small-caps">Rozwiązanie </span><div class="mw-collapsible-content" style="display:none">
| |
| Rozważmy listę par słów <math>\displaystyle (u_1,v_1),\dots, (u_n,v_n)</math> nad alfabetem
| |
| <math>\displaystyle \mathcal{A}</math>. Przedstawimy algorytm sprawdzający czy lista ma
| |
| własność Posta.
| |
|
| |
| # Jeśli lista zawiera parę <math>\displaystyle (1^k,1^k)</math> to mamy własność Posta.
| |
| # Jeśli jedyne pary to takie w których <math>\displaystyle (u_i,v_i)=(1^{k_i},1^{l_i})</math> oraz <math>\displaystyle k_i>l_i</math> (lub <math>\displaystyle k_i<l_i</math>) dla
| |
| <math>\displaystyle i=1,\dots,n</math> to własność posta nie jest spełniona (słowo dane przez
| |
| katenację dowolnych <math>\displaystyle u_i</math> zawsze zawiera więcej (odp. mniej) symboli
| |
| niż odpowiadająca mu katenacja słow <math>\displaystyle v_i</math> )
| |
| # W ostatnim przypadku istnieją indeksy <math>\displaystyle i,j</math> takie, że
| |
| <center><math>\displaystyle (u_i,v_i)=(1^k,1^l)\quad , \quad (u_j,v_j)=(1^p,1^q) </math></center>
| |
|
| |
| przy czym <math>\displaystyle k<l</math> i <math>\displaystyle p>q</math>. W tej sytuacji zachodzi własność Posta. Uzasadnienie jest następujące. Biorąc ciąg:
| |
|
| |
| <center><math>\displaystyle \begin{array} {c c c} (\underbrace{i\;,\; \dots\;,\;i}&,&\underbrace{j\;,\;\dots\;,\;j})\\ {\displaystyle p-q \mbox{ razy}\displaystyle && {\displaystyle l-k \mbox{ razy}\displaystyle \end{array}</math></center>
| |
|
| |
| Otrzymujemy słowa:
| |
| <center><math>\displaystyle
| |
| \left [ \begin{array} {c} u_1\\ v_1 \end{array} \right ]^{p-q} \left [
| |
| \begin{array} {c} u_2\\ v_2 \end{array} \right ]^{l-k}=
| |
| \left [ \begin{array} {c} 1^k\\ 1^l \end{array} \right ]^{p-q}\left [
| |
| \begin{array} {c} 1^p\\ 1^1 \end{array} \right ]^{l-k}=
| |
| \left [ \begin{array} {c} 1^{k(p-q)}\\1^{l(p-q)}\end{array} \right ]
| |
| \left [
| |
| \begin{array} {c}1^{p (l-k)}\\
| |
| 1^{q(l-k)} \end{array} \right ]
| |
| </math></center>
| |
|
| |
| <center><math>\displaystyle
| |
| =\left [ \begin{array} {c} 1^{kp-kq+pl-pk}\\1^{lp-lq+ql-qk}
| |
| \end{array} \right ]=\left [ \begin{array} {c} 1^{lp-kq}\\1^{lp-kq}
| |
| \end{array} \right ]
| |
| </math></center>
| |
|
| |
| Dla danej listy, można rostrzygnąć w czasie wielomianowym który z przypadków (1), (2), (3) zachodzi. Otrzymaliśmy rostrzygalność problemu Posta dla tej sytuacji.
| |
| </div></div>
| |
|
| |
|
| <center>ZADANIA DOMOWE</center> | | <center>ZADANIA DOMOWE</center> |
|
| |
|
| {{cwiczenie|2.1||
| |
| Zadanie domowe 2.1 do wykładu 12 polegało na konstrukcji maszyny Turinga
| |
| <math>\displaystyle \mathcal{MT}</math> akceptującej język:
| |
| <center><math>\displaystyle
| |
| L_1=\left\{www\: : \: w\in \left\{\circ,\bullet,\star\right\}^*\right\}
| |
| </math></center>
| |
|
| |
| Zmodyfikuj, ewentualnie, tę konstrukcję <math>\displaystyle \mathcal{MT}</math> aby udowodnić <math>\displaystyle L_1 \in </math> '''P''' .
| |
| }}
| |
|
| |
| {{cwiczenie|2.2||
| |
| Zadanie domowe 2.2 do wykładu 12 polegało na konstrukcji niedeterministycznej maszyny Turinga
| |
| <math>\displaystyle \mathcal{NMT}</math> akceptującej język:
| |
| <center><math>\displaystyle
| |
| L_2=\left\{w_1 w_1 w_2 w_2 \dots w_n w_n \: : \: w_i \in \left\{\circ,\bullet\right\}^+, n>0 \right\}
| |
| </math></center>
| |
|
| |
| Zmodyfikuj, ewentualnie, tę konstrukcję <math>\displaystyle \mathcal{NMT}</math> aby udowodnić, że
| |
| <math>\displaystyle L_2 \in </math> '''NP''' .<br>
| |
|
| |
| ''Podpowiedź:'' wykorzystaj konstrukcję z wyrocznią. Dla słowa wejściowego <math>\displaystyle w</math>
| |
| przeprowadź weryfikację w trzech
| |
| etapach: konstrukcja słów <math>\displaystyle w_1, \dots ,w_n</math> gdzie <math>\displaystyle n< |w|</math> (wyrocznia), sklejanie,
| |
| weryfikacja czy <math>\displaystyle w=w_1w_1 w_2 w_2 \dots w_n w_n</math>.
| |
| }}
| |
|
| |
|
| {{cwiczenie|2.3|| | | {{cwiczenie|6|| |
| Uzasadnij, że jeśli funkcja <math>\displaystyle s(n)</math> jest konstruowalna pamięciowo to obliczenie <math>\displaystyle d_1 \mapsto^* d_2</math> z definicji | | Uzasadnij, że jeśli funkcja <math>s(n)</math> jest konstruowalna pamięciowo, to obliczenie <math>d_1 \mapsto^* d_2</math> z definicji |
| konstruowalności pamięciowej (tzn. <math>\displaystyle d_1=\sharp s_0 1^n \sharp</math>, | | konstruowalności pamięciowej (tzn. <math>d_1=\sharp s_0 1^n \sharp</math>, |
| <math>\displaystyle d_2=\sharp s_1 1^{s(n)} w \sharp</math>) następuję w conajwyżej <math>\displaystyle c 2^{s(n)}</math> krokach gdzie <math>\displaystyle c</math> jest pewną | | <math>d_2=\sharp s_1 1^{s(n)} w \sharp</math>) następuje w co najwyżej <math>c 2^{s(n)}</math> krokach, gdzie <math>c</math> jest pewną |
| stałą niezależną od <math>\displaystyle n</math>.<br> | | stałą niezależną od <math>n</math>.<br> |
| ''Podpowiedź:'' przeanalizuj ilość możliwych konfiguracji. | | ''Podpowiedź:'' przeanalizuj ilość możliwych konfiguracji. |
| }} | | }} |
|
| |
|
| {{cwiczenie|2.4|| | | {{cwiczenie|7|| |
| Uzasadnij że funkcja <math>\displaystyle n^3</math> jest konstruowalna pamięciowo. | | Uzasadnij, że funkcja <math>n^3</math> jest konstruowalna pamięciowo. |
| }}
| |
| | |
| {{cwiczenie|2.5||
| |
| Skonstruuj maszynę Turinga akceptującą słowo <math>\displaystyle u=1^n</math> w dokładnie <math>\displaystyle n^2</math> krokach. Jak zmodyfikować konstrukcję maszyny aby
| |
| akceptowała słowo <math>\displaystyle u</math> dokładnie w <math>\displaystyle 2^n</math> krokach?
| |
| }}
| |
| | |
| {{cwiczenie|2.6||
| |
| Wypisz dokładnie wszystkie elementy składowe maszyn Turinga
| |
| rozpoznających języki zadane gramatykami:
| |
| # <math>\displaystyle S\rightarrow AbC</math> , <math>\displaystyle A\rightarrow
| |
| aAb|\varepsilon</math>, <math>\displaystyle C\rightarrow bCc|\varepsilon</math>
| |
| # <math>\displaystyle S\rightarrow ABACA\quad , \quad A\rightarrow Aa|a \quad,\quad B\rightarrow bb|b\quad ,\quad C\rightarrow c|\varepsilon</math>
| |
| | |
| }}
| |
| | |
| {{cwiczenie|2.7||
| |
| Wykaż (podając ideę kontrukcji) że dla maszyn Turinga <math>\displaystyle TM_1</math>, <math>\displaystyle TM_2</math>
| |
| istnieje maszyna Turinga <math>\displaystyle \mathcal{M}</math> rozpoznająca język:
| |
| <center><math>\displaystyle L(
| |
| \mathcal{M})=\left\{uv\; : \; u\in L(TM_1), v\in L(TM_2)\right\}</math></center>
| |
| | |
| }}
| |
| | |
| {{cwiczenie|2.8||
| |
| Czy któraś z poniższych list słów ma własność Posta?
| |
| # <center><math>\displaystyle
| |
| (u_1,v_1)=\left [ \begin{array} {c} a\\a^2 b\end{array} \right]\; ,\;
| |
| (u_2,v_2)=\left [ \begin{array} {c} ba^2\\a^2 \end{array} \right]
| |
| </math></center>
| |
| # <center><math>\displaystyle
| |
| (u_1,v_1)=\left [ \begin{array} {c} a^b\\a \end{array} \right]\; ,\;
| |
| (u_2,v_2)=\left [ \begin{array} {c} a\\b a^2 \end{array} \right]
| |
| </math></center>
| |
| # <center><math>\displaystyle
| |
| (u_1,v_1)=\left [ \begin{array} {c} aaa\\a \end{array} \right]\; ,\;
| |
| (u_2,v_2)=\left [ \begin{array} {c} b\\b a \end{array} \right]
| |
| (u_3,v_3)=\left [ \begin{array} {c} bb\\b \end{array} \right]
| |
| (u_4,v_4)=\left [ \begin{array} {c} ba\\ab \end{array} \right]
| |
| </math></center>
| |
| | |
| }}
| |
| | |
| {{cwiczenie|2.9||
| |
| Udowodnij Twierdzenie 2.1 z wykładu:
| |
| | |
| '''Twierdzenie.''' Dla każdej gramatyki istnieje
| |
| równoważna gramatyka tego samego typu taka, że każda produkcja, w
| |
| której występuje symbol terminalny <math>\displaystyle a </math> , jest postaci <math>\displaystyle v\longrightarrow a </math> .
| |
| }} | | }} |