Środowisko programisty/Bash - podstawowe komendy: Różnice pomiędzy wersjami
→grep: Dodanie linka |
→Wyszukiwanie: Poprawki i formatowanie |
||
Linia 448: | Linia 448: | ||
! Polecenie !! Opis | ! Polecenie !! Opis | ||
|- | |- | ||
| grep || przeszukiwanie zawartości plików | | <code>grep</code> || przeszukiwanie zawartości plików | ||
|- | |- | ||
| find || wyszukiwanie plików/katalogów | | <code>find</code> || wyszukiwanie plików/katalogów | ||
|} | |} | ||
=== grep === | === grep === | ||
Polecenie | Polecenie <code>grep</code> zostanie dokładniej omówione przy okazji [[Środowisko_programisty/Wyrażenia_regularne|wyrażeń regularnych]]. | ||
=== find === | === find === | ||
Polecenie | Polecenie <code>find</code> w sposób rekurencyjny wyszukuje pliki w podanych katalogach według zadanego kryterium i opcjonalnie wykonuje podane polecenia dla znalezionych plików. Możliwości tworzenia kryteriów są dosyć rozbudowane, więc podamy tylko kilka przykładów wykorzystujących tylko niektóre opcje. | ||
Najczęściej | Najczęściej <code>find</code> służy po prostu do szukania plików. Na przykład, aby znaleźć wszystkie zwykłe pliki (wyłączając katalogi) o rozszerzeniach <code>c</code>, <code>cpp</code> i <code>h</code> w katalogu <code>kat</code>, można użyć polecenia: | ||
find kat -type f \( -name "*.c" -o -name "*.cpp" -o -name "*.h" \) | find kat -type f \( -name "*.c" -o -name "*.cpp" -o -name "*.h" \) | ||
Opcja | Opcja <code>-type f</code> powoduje, że wyświetlone będą tylko pliki. Następny warunek, który musi być spełniony, aby dany plik był wyświetlony znajduje się w nawiasach. Są to trzy opcje <code>-name</code>, określające możliwe rozszerzenia, połączone opcjami <code>-o</code>, które pełnią rolę logicznego operatora OR. | ||
Jest szereg opcji kontrolujących format wyświetlania znalezionych plików. Na przykład | Jest szereg opcji kontrolujących format wyświetlania znalezionych plików. Na przykład | ||
Linia 469: | Linia 469: | ||
wyświetli samą nazwę pliku bez ścieżki do katalogu, w którym dany plik się znajduje. | wyświetli samą nazwę pliku bez ścieżki do katalogu, w którym dany plik się znajduje. | ||
<code>find</code> może być używany do usuwania plików. | |||
find kat -type f \( -name "*~" -p -name "*.bak" \) -delete | find kat -type f \( -name "*~" -p -name "*.bak" \) -delete | ||
usuwa rekurencyjnie wszystkie pliki backupowe z katalogu | usuwa rekurencyjnie wszystkie pliki backupowe z katalogu <code>kat</code>. | ||
Można też kazać wykonać jakieś polecenie, które operuje na znalezionych plikach. | Można też kazać wykonać jakieś polecenie, które operuje na znalezionych plikach. | ||
find kat -name dok.txt -exec bash -c 'echo -e "\nAutor: Jan Kowalski" >> {}' \; | find kat -name dok.txt -exec bash -c 'echo -e "\nAutor: Jan Kowalski" >> {}' \; | ||
Powyższe polecenie dla | Powyższe polecenie dla wszystkich plików o nazwie <code>dok.txt</code> znajdujących się w katalogu <code>kat</code> doda na koniec pliku podpis | ||
Autor: Jan Kowalski | Autor: Jan Kowalski | ||
Opcja | Opcja <code>-c</code> dla polecenia <code>bash</code> powoduje wykonanie argumentu w nowym shellu. Tym argumentem jest polecenie | ||
echo -e "\nAutor: Jan Kowalski" >> {} | echo -e "\nAutor: Jan Kowalski" >> {} | ||
gdzie symbol | gdzie symbol <code>{}</code> polecenie <code>find</code> zastępuję nazwą znalezionego pliku wraz ze ścieżką. | ||
== Procesy == | == Procesy == |
Wersja z 19:04, 29 wrz 2006
Okno terminala
Polecenie | Opis |
---|---|
echo |
wypisywanie na ekran |
sleep |
zawieszanie wykonania |
clear |
czyszczenie okna |
reset |
resetowanie terminala |
echo
Polecenie echo
służy do wypisywania swoich argumentów.
Wybrane opcje
-n |
nie przechodzi do następnej linii |
-e |
interpretacja znaków specjalnych (ze znakiem \ )
|
Przy użyciu opcji -e
rozpoznawane są znaki specjalne (poprzedzone \
), na przykład
\\ |
znak \
|
\a |
sygnał dźwiękowy |
\b |
znak w tył (backspace) |
\n |
nowa linia |
\r |
powrót karetki, tzn. kursor jest przesuwany do początku linii |
\t |
znak tabulacji |
Przykłady
bashtest@host:~$ echo -e 'abc\rdef' def bashtest@host:~$ echo -n who; echo -n am; echo -n x; echo -en '\b'; echo i whoami bashtest@host:~$ echo -e "Linia 1\nLinia 2" Linia 1 Linia 2 bashtest@host:~$
Początkowo może być niejasne, co oznacza wywołanie echo -en '\b'
. Otóż jest to konwencja podawania opcji w sposób skrócony. Zamiast pisać -e -n
możemy skrócić te dwie opcje do -en
. Konwencji skrótowej można używać we wszystkich przedstawionych tutaj narzędziach. Więcej o tej konwencji można przeczytać w man 3 getopt
.
sleep
Polecenie sleep bierze jeden argument, liczbę całkowitą i czeka właśnie tyle sekund. Na przykład sleep 60
czeka minutę. Polecenie to jest przydatne w skryptach lub w pętlach, gdy między jedną, a drugą czynnością potrzebujemy odstępu czasowego.
clear
Czyści ekran. Przydatne przed wykonaniem polecenia, które wypisuje dużą ilość komunikatów i nie chcemy, aby zlewało nam się z poprzednimi komunikatami.
reset
Resetuje terminal. Podobnie jak clear
czyści też ekran, ale również przywraca ustawienia terminala. Przydatne w przypadku, gdy zmienimy ustawienia terminala tak, że nie jesteśmy w stanie na nim pracować, na przykład po tym, gdy każemy wypisać (przez nie uwagę) plik binarny.
Operowanie na plikach i katalogach
Polecenie | Opis |
---|---|
cd |
zmiana katalogu |
pwd |
bieżący katalog |
ls |
lista plików i katalogów |
mkdir |
tworzenie katalogu |
cp |
kopiowanie plików/katalogów |
rm |
usuwanie plików/katalogów |
mv |
przenoszenie/zmiana nazwy pliku/katalogu |
cat |
wypisanie zawartości pliku |
more /less |
przeglądanie zawartości pliku |
touch |
uaktualnianie daty pliku, bądź tworzenie pliku |
df |
wyświetla ilość wolnego miejsca na wszystkich dyskach |
du |
wyświetla zużycie dysku w wybranych katalogach |
cd
cd
zmienia aktualny katalog na katalog podany w argumencie polecenia. Wywołanie cd
bez argumentów zmienia katalog na katalog domowy aktualnego użytkownika.
Bash wprowadza również katalogi specjalne z użyciem znaku ~
. Nazwy zaczynające się od znaku ~
(nie ujęte w cudzysłowy) mają specjalne znaczenie, na przykład:
~ |
katalog domowy aktualnego użytkownika |
~/kat1 |
katalog kat1 w katalogu domowym aktualnego użytkownika
|
~ktos |
katalog domowy użytkownika o loginie ktos
|
~ktos/kat1/kat2 |
katalog kat1/kat2 w katalogu domowym użytkownika o loginie ktos
|
Przypomnijmy, że są też następujące katalogi:
. |
bieżący katalog |
.. |
katalog nadrzędny |
/ |
katalog główny |
ls
Służy do wyświetlania zawartości wybranych katalogów. Wyświetlane są informacje o plikach podanych w argumentach i zawartości katalogów podanych w argumentach. Jeżeli nie został podany żaden plik ani katalog, wyświetlana jest zawartość bieżącego katalogu.
Wybrane opcje
Komenda ls
może przyjmować wiele argumentów, które głównie dotyczą formatowania wyjścia. Przedstawiamy tylko opcje najczęściej używane.
-R |
wyświetla zawartość katalogów rekurencyjnie |
-a |
wyświetla wszystkie pliki, również pliki ukryte; w Linuksie pliki ukryte to takie, które zaczynają się od kropki |
-l |
wyświetla dokładną informację o każdym z plików (atrybuty, rozmiar, datę modyfikacji, itp.) |
mkdir
Tworzy katalog podany jako argument. Z opcją -p
tworzy również katalogi, które są potrzebne do utworzenia katalogu docelowego. Na przykład jeśli wywołamy
mkdir kat1/kat2
to, aby utworzyć kat2
, musi istnieć kat1
, a jeśli wywołamy
mkdir -p kat1/kat2
to, jeśli nie istnieje kat1
, to jest tworzony i dopiero potem następuje utworzenie kat2
w katalogu kat1
.
cp
Zasadniczo są trzy najczęściej stosowane wywołania komendy cp
:
cp plik1 plik2
- kopiuje
plik1
i zapisuje go jakoplik2
, jeśliplik2
istnieje, to go nadpisuje, cp plik1 ... plikn katalog
- kopiuje pliki do katalogu, jeśli jakiś plik istnieje już w katalogu docelowym, to zostaje on nadpisany,
cp -a katalog1 katalog2
- kopiuje rekurencyjnie
katalog1
wraz zawartością; jeślikatalog2
istnieje, to kopiakatalog1
zostanie umieszczona w tym katalogu, tzn. po wykonaniu tej operacji wkatalog2
będziekatalog1
wraz zawartością; jeślikatalog2
nie istnieje, to kopia zawartościkatalog1
znajdzie się wkatalog2
, tzn.katalog2
zostanie utworzony, a zawartośćkatalog1
będzie skopiowana dokatalog2
.
Jeśli chcemy, aby cp
pytało nas, czy nadpisywać istniejące już pliki, to dodajemy opcję -i
. Jeżeli taki tryb mamy ustawiony domyślnie, to możemy też chcieć, aby cp
pytało nas, czy nadpisywać istniejące już pliki, wtedy dodajemy opcję -f
.
rm
To polecenie usuwa wszystkie pliki, które są podane jako argumenty. Jeżeli chcemy usunąć też katalogi, to możemy użyć opcji -r
. Opcji tej należy używać raczej ostrożnie, gdyż usuwa ona rekurencyjnie zawartość katalogów.
Możemy poprosić o pytanie przed usunięcie każdego pliku dodając opcję -i
. Możemy także poprosić o to, aby nie pojawiały się żadne pytania dodając opcję -f
. Przy tej opcji trzeba zachować ostrożność, szczególnie gdy używamy ją łącznie z opcją -r
.
Do usuwania katalogów bezpieczniej jest stosować polecenie rmdir
, które usuwa katalog tylko, gdy jest on pusty.
mv
To polecenie ma trzy możliwe sposoby wywołania:
mv plik1 plik2
- zmienia nazwę
plik1
naplik2
(jak jest taka potrzeba wykonane jest także przeniesienie pomiędzy katalogami), mv plik_lub_katalog1 ... plik_lub_katalogn katalog
- w tej wersji katalog podany w ostatnim argumencie musi istnieć; wszystkie pliki i katalogi są przenoszone do tego katalogu,
mv katalog1 katalog2
- jeśli
katalog2
nie istnieje, to zmieniana jest nazwa podobnie jak przy pierwszym sposobie wywołania; jeślikatalog2
istnieje, to zachowanie jest takie samo jak w poprzednim sposobie wywołania.
Podobnie jak przy poleceniu cp
możemy dodawać opcję -i
lub -f
aby ustawić opcję potwierdzania nadpisywania istniejących plików.
cat
Przy braku argumentów cat
po prostu kopiuje standardowe wejście na standardowe wyjście. Przy jednym argumencie wypisuje zawartość pliku o podanej nazwie na standardowe wyjście. Przy większej liczbie argumentów cat
wypisuje na standardowe wyjście wszystkie pliki w kolejności, w jakiej zostały one podane. W ten sposób możemy łączyć kilka plików w jeden.
Wywołanie
bashtest@host:~$ cat plika plikb plikc > plik
jest równoważne wykonaniu ciągu poleceń
bashtest@host:~$ cat plika > plik bashtest@host:~$ cat plikb >> plik bashtest@host:~$ cat plikc >> plik
Łącznie z poleceniem split
można użyć tej możliwości do przenoszenia dużych plików w kawałkach przez mniejsze media. Pokażemy to na przykładzie. Załóżmy, że przenosimy plik cdimage.iso
. Dzielimy go wpierw na części:
bashtest@host:~$ ls -l -rw-r--r-- 1 bashtest users 495605760 2006-08-11 17:53 cdimage.iso bashtest@host:~$ split -b 120m cdimage.iso bashtest@host:~$ ls -l -rw-r--r-- 1 bashtest users 495605760 2006-08-11 17:53 cdimage.iso -rw-r--r-- 1 bashtest users 125829120 2006-08-11 17:54 xaa -rw-r--r-- 1 bashtest users 125829120 2006-08-11 17:55 xab -rw-r--r-- 1 bashtest users 125829120 2006-08-11 17:56 xac -rw-r--r-- 1 bashtest users 118118400 2006-08-11 17:57 xad bashtest@host:~$
Powstały pliki xaa
, xab
, xac
, xad
. Można było użyć drugiego argumentu przy poleceniu split, aby przedrostek był więcej mówiący niż przedrostek x
. Teraz przenosimy pliki x*
, na przykład przy użyciu czterech dysków USB o pojemności 128MB, na inny komputer, nagrywamy je do jednego katalogu i poleceniem cat
z powrotem łączymy w jeden plik.
bashtest@host:~$ ls -l x* -rw-r--r-- 1 bashtest users 125829120 2006-08-11 18:10 xaa -rw-r--r-- 1 bashtest users 125829120 2006-08-11 18:15 xab -rw-r--r-- 1 bashtest users 125829120 2006-08-11 18:20 xac -rw-r--r-- 1 bashtest users 118118400 2006-08-11 18:25 xad bashtest@host:~$ cat x* > cdimage.iso bashtest@host:~$ rm -f x* bashtest@host:~$ ls -l cdimage.iso -rw-r--r-- 1 bashtest users 495605760 2006-08-11 18:30 cdimage.iso bashtest@host:~$
more/less
Narzędzia more
i less
służą do wygodnego przeglądania pliku, bądź standardowego wejścia. Jeśli mają one podany argument, to przeglądają plik o podanej nazwie. Uruchomione bez argumentów przeglądają to, co dostają na standardowym wejściu.
Podstawowa różnica między tymi komendami jest taka, że more
pozwala przeglądać pliki tylko w przód, podczas gdy less pozwala przeglądać je również do tyłu. Przeglądanie odbywa sie przy użyciu intuicyjnej klawiatury (tj. strzałek).
Najczęściej wykorzystuje się less
w sytuacji, gdy jakiś program wyrzuca bardzo dużo informacji na standardowe wyjście. Jednym rozwiązaniem jest przekierowanie wyjścia do pliku i później przejrzenie pliku za pomocą jakiegoś edytora bądź polecenia less
. Inną możliwością jest użycie potoku. Na przykład:
bashtest@host:~$ ls -lR / | less
Jeśli polecenie wypluwa też dużo na standardowe wyjście diagnostyczne, to można przekierować je na zwykłe standardowe wyjście, używając przekierowania 2>&1
:
bashtest@host:~$ ls -lR / 2>&1 | less
w ten sposób obejrzymy zarówno to, co idzie na standardowe wyjście, jak i standardowe wyjście diagnostyczne.
du
Wyświetla zużycie pojemności dysku dla każdego katalogu rekurencyjnie dla podanych argumentów. Jeśli brakuje argumentów, to przegląda katalog bieżący. Polecenie to jest przydatne do policzenia sumarycznej zajętości dysku (opcja -s
) albo do przejrzenia rozmiarów podkatalogów danego katalogu (opcja --max-depth=1
).
Operowanie na plikach tekstowych
Polecenie | Opis |
---|---|
head |
wypisanie początku pliku |
tail |
wypisanie końca pliku |
wc |
zliczanie znaków/słów/linii |
cut |
wypisywanie wybranych części z każdej linii |
tr |
zamienianie/usuwanie znaków |
sort |
sortowanie po liniach |
uniq |
usuwanie/znajdywanie powtarzających się linii |
tac |
wypisanie plików od tyłu |
diff |
porównywanie dwóch plików |
head
Wypisuje początkowe fragmenty plików, których nazwy zostały podane jako argumenty. Jeśli nie zostały podane argumenty, to czyta ze standardowego wejścia. Domyślnie jest to 10 pierwszych linii. Podając opcję -N
, gdzie N
jest liczbą, head
wyświetli N
pierwszych linii.
tail
Polecenie podobne do head
, z tą różnicą, że wypisuje końcowe fragmenty pliku. Ma identyczne opcje jak head
.
wc
Zlicza liczbę znaków, słów i linii w plikach podanych jako argumenty, bądź przy braku argumentów statystyki te liczy dla standardowego wejścia. Można wybrać, którą statystykę chcemy dostać podając jedną z opcji:
-c |
liczenie tylko znaków |
-w |
liczenie tylko słów |
-l |
liczenie tylko linii |
Ćwiczenie: wypisać liczbę linii podanego pliku, ale jeśli jest to więcej niż 20, to wypisać 20.
cut
Wypisuje wybrane części linii plików podanych w argumentach na standardowe wyjście. W przypadku braku argumentów czyta ze standardowego wejścia.
Każdą linię dzielimy na pola za pomocą znaku zwanego separatorem. Domyślnie jest to znak tabulacji. Separator można podawać za pomocą opcji -d
. Na przykład, dla linii
jkow,Jan Kowalski,1990,,Warszawa
i dla separatora ,
pola są następujące:
nr pola | zawartość (w cudzysłowach) |
---|---|
1 | "jkow "
|
2 | "Jan Kowalski "
|
3 | "1990 "
|
4 | "" |
5 | "Warszawa "
|
Polecenie cut
pozwala wybrać, które pola chcemy wybrać. Listę pól podajemy przy opcji -f
. Lista pól składa się z zakresu lub kilku zakresów oddzielonych przecinkami. Zakres jest albo liczbą N
oznaczającą N
-te pole, albo przedziałem otwartym z lewej -N
oznaczającym pola od 1 do N
, albo przedziałem otwartym z prawej N-
oznaczającym pola od N
do ostatniego, albo wreszcie przedziałem N-M
oznaczającym pola od N
do M
.
bashtest@host:~$ cat baza.txt jkow,Jan Kowalski,1990,,Warszawa tnow,Tomasz Nowak,,, gbrz,Grzegorz Brzęczyszczykiewicz,,Golfista,Trąbki Wielkie rkub,Robert Kubica,1985,Kierowca Formuły 1,Kraków bashtest@host:~$ cut -d , -f 2 baza.txt Jan Kowalski Tomasz Nowak Grzegorz Brzęczyszczykiewicz Robert Kubica bashtest@host:~$ cut -d , -f 1,3- baza.txt jkow,1990,,Warszawa tnow,,, gbrz,,Golfista,Trąbki Wielkie rkub,1985,Kierowca Formuły 1,Kraków bashtest@host:~$ cut -d , -f 2-4 baza.txt Jan Kowalski,1990, Tomasz Nowak,, Grzegorz Brzęczyszczykiewicz,,Golfista Robert Kubica,1985,Kierowca Formuły 1 bashtest@host:~$
Jak dla powyższego pliku baza.txt
wyodrębnić same nazwiska? Trzeba użyć polecenie cut
dwukrotnie:
bashtest@host:~$ cut -d , -f 2 baza.txt | cut -d ' ' -f 2 Kowalski Nowak Brzęczyszczykiewicz Kubica bashtest@host:~$
tr
Jest to narzędzie, za pomocą którego można zmieniać i usuwać znaki. Polecenie to czyta ze standardowego wejścia i wynik wypisuje na standardowe wyjście.
Do zmieniania znaków używamy formy:
tr łańcuch1 łańcuch2
Działa to tak, że znak występujący na i-tym miejscu w łańcuch1
jest zastępowany znakiem występującym na i-tym miejscu w łańcuch2
. Na przykład
tr abc xyz
zamieni każde a
na wejściu na x
, b
na y
i c
na z
.
Do usuwania znaków służy
tr -d łańcuch1
Z wejścia są usuwane wszystkie znaki, które znajdują się w łańcuch1
. Na przykład
tr -d ';@'
usunie z wejścia wszystkie wystąpienia znaku ;
i @
.
Jeśli dodamy opcję -c
, spowoduje to branie wszystkich znaków nie znajdujących się w łańcuch1
. Na przykład
tr -cd 0123456789
usunie wszystkie znaki poza cyframi.
tr
ma też parę innych funkcji, o których można przeczytać sobie w dokumentacji.
sort
sort
sortuje linie z podanych plików lub ze standardowego wejścia i wypisuje na standardowe wyjście. Domyślnie linie są porównywane leksykograficznie, ale jest szereg opcji kontrolujących sposób porównywania linii. Przykładem jest opcja -n
, która powoduje, że linie porównywane są numerycznie, tzn. porównywane są liczby występujące na początku linii.
uniq
Usuwa powtarzające się po sobie identyczne linie. Polecenie to jest zazwyczaj stosowane w potoku po komendzie sort
.
tac
Polecenie działa podobnie jak cat
z tą różnicą, że linie podane na wejściu są wypisywane od tyłu. Przydaje się do odwracania plików.
diff
Polecenie
diff plik1 plik2
porównuje dwa pliki i opisuje na standardowym wyjściu czym się różni plik2
od plik1
. Opis składa się z informacji, które linie trzeba usunąć, które dodać, a które zmodyfikować, aby z plik1
otrzymać plik2
.
Spójrzmy na przykład. Mamy dwa pliki tekstowe.
1.txt |
2.txt
|
raz dwa trzy cztery pięć sześć siedem te dwie linie usuniemy osiem dziewięć dziesięć jedenaście dwanaście trzynaście czternaście tą linię zmodyfikujemy piętnaście |
tą linię dodaliśmy raz dwa trzy cztery pięć sześć siedem osiem dziewięć dziesięć jedenaście dwanaście trzynaście czternaście tą linię zmodyfikowaliśmy piętnaście |
Dla tych plików wynik jest taki:
bashtest@host:~$ diff 1.txt 2.txt 0a1 > tą linię dodaliśmy 8,9d8 < te dwie linie < usuniemy 17c16 < tą linię zmodyfikujemy --- > tą linię zmodyfikowaliśmy bashtest@host:~$
Używając opcji -u
dostaniemy inny format porównania, który dodatkowo pokazuje kontekst wprowadzonych zmian:
bashtest@host:~$ diff -u 1.txt 2.txt --- 1.txt 2006-09-29 17:57:05.000000000 +0200 +++ 2.txt 2006-09-29 17:57:54.000000000 +0200 @@ -1,3 +1,4 @@ +tą linię dodaliśmy raz dwa trzy @@ -5,8 +6,6 @@ pięć sześć siedem -te dwie linie -usuniemy osiem dziewięć dziesięć @@ -14,5 +13,5 @@ dwanaście trzynaście czternaście -tą linię zmodyfikujemy +tą linię zmodyfikowaliśmy piętnaście bashtest@host:~$
Wyszukiwanie
Polecenie | Opis |
---|---|
grep |
przeszukiwanie zawartości plików |
find |
wyszukiwanie plików/katalogów |
grep
Polecenie grep
zostanie dokładniej omówione przy okazji wyrażeń regularnych.
find
Polecenie find
w sposób rekurencyjny wyszukuje pliki w podanych katalogach według zadanego kryterium i opcjonalnie wykonuje podane polecenia dla znalezionych plików. Możliwości tworzenia kryteriów są dosyć rozbudowane, więc podamy tylko kilka przykładów wykorzystujących tylko niektóre opcje.
Najczęściej find
służy po prostu do szukania plików. Na przykład, aby znaleźć wszystkie zwykłe pliki (wyłączając katalogi) o rozszerzeniach c
, cpp
i h
w katalogu kat
, można użyć polecenia:
find kat -type f \( -name "*.c" -o -name "*.cpp" -o -name "*.h" \)
Opcja -type f
powoduje, że wyświetlone będą tylko pliki. Następny warunek, który musi być spełniony, aby dany plik był wyświetlony znajduje się w nawiasach. Są to trzy opcje -name
, określające możliwe rozszerzenia, połączone opcjami -o
, które pełnią rolę logicznego operatora OR.
Jest szereg opcji kontrolujących format wyświetlania znalezionych plików. Na przykład
find kat -printf "%f\n"
wyświetli samą nazwę pliku bez ścieżki do katalogu, w którym dany plik się znajduje.
find
może być używany do usuwania plików.
find kat -type f \( -name "*~" -p -name "*.bak" \) -delete
usuwa rekurencyjnie wszystkie pliki backupowe z katalogu kat
.
Można też kazać wykonać jakieś polecenie, które operuje na znalezionych plikach.
find kat -name dok.txt -exec bash -c 'echo -e "\nAutor: Jan Kowalski" >> {}' \;
Powyższe polecenie dla wszystkich plików o nazwie dok.txt
znajdujących się w katalogu kat
doda na koniec pliku podpis
Autor: Jan Kowalski
Opcja -c
dla polecenia bash
powoduje wykonanie argumentu w nowym shellu. Tym argumentem jest polecenie
echo -e "\nAutor: Jan Kowalski" >> {}
gdzie symbol {}
polecenie find
zastępuję nazwą znalezionego pliku wraz ze ścieżką.
Procesy
We współczesnych systemach operacyjnych może działać wiele procesów na raz. O procesie można myśleć jak o wykonującym się programie. Wywołanie nowego polecenia wiąże się z utworzeniem nowego procesu.
Polecenie | Opis |
---|---|
ps | wyświetlanie procesów |
kill/killall | kończenie procesów |
top | "menadżer zadań" |
fg/bg/jobs/^Z | operowanie na zadaniach w shellu |
ps
Do wyświetlania procesów, które znajdują się w systemie, służy polecenie ps. Z procesem jest związanych wiele parametrów. ps pozwala za pomocą najróżniejszych opcji wyświetlać wybrane parametry i procesy. Najczęściej jednak używamy formy
ps ax,
która wyświetla wszystkie procesy w systemie wraz z paroma najistotniejszymi informacjami:
bashtest@host:~$ ps ax ... 5613 ? Ss 0:00 xterm 5627 pts/2 S 0:03 bash 5691 pts/0 S+ 0:00 mc 5932 pts/2 R+ 0:00 ps ax bashtest@host:~$
W pierwszej kolumnie jest pid procesu. Jest to liczba będąca jednoznacznym identyfikatorem procesu. W ostatniej kolumnie jest polecenie, jakim został uruchomiony dany proces. W przedostatniej czas zużycia procesora przez dany proces. Najistotniejsza dla nas jest pierwsza i ostatnia kolumna.
kill
Znając identyfikator procesu możemy go zakończyć, używając polecenia kill. Na przykład
kill 5691
powinno zakończyć program mc.
top
Polecenie top pokazuje w sposób interaktywny aktualne procesy w systemie. Informuje nas o zużyciu procesorów i dostępnej pamięci. Komendy podajemy z klawiatury. Podstawową komendą jest klawisz Q, który powoduje wyjście z programu.
Uruchamianie w tle
Dodanie na końcu polecenia znak & powoduje, że polecenie zostanie uruchomione w tle, dzięki czemu, niezależnie od tego, jak długo trwa wykonanie danego polecenia, natychmiast wracamy do linii poleceń i możemy od razu wpisywać następne polecenie.
bashtest@host:~$ sleep 999 & [1] 5994 bashtest@host:~$ while true; do : ; done & [2] 5995 bashtest@host:~$
jobs
Do wyświetlenia listy wszystkich poleceń wykonywanych w tle w tym shellu służy polecenie jobs:
bashtest@host:~$ jobs [1]- Running sleep 999 & [2]+ Running while true; do :; done & bashtest@host:~$
Można zobaczyć za pomocą polecenia top, że drugie polecenie zajmuje znaczący czas procesora.
fg
Można też wybrane polecenie, które jest wykonywane w tle, ustanowić aktualnie wykonywanym poleceniem.
bashtest@host:~$ fg 2 while true; do :; done
Wtedy polecenie jest dalej wykonywane, ale już w taki sposób, jakby było uruchomione bez znaku & na końcu. fg pobiera numer polecenia ze swojego argumentu, a jeśli jest uruchomione bez argumentu, to bierze ostatnie polecenie w tle i ustawia je jako aktualne.
Wstrzymywanie polecenia
Z kolei aktualnie wykonywane polecenie możemy przenieść do poleceń wykonujących się w tle wciskając Control-Z.
[2]+ Stopped while true; do :; done bashtest@host:~$
Teraz polecenie to jest dodatkowo zatrzymane. Można się przekonać, że teraz nie zużywa ono czasu procesora.
bg
Aby wznowić działanie tego polecenia można użyć polecenia bg:
bashtest@host:~$ bg 2 [2]+ while true; do :; done & bashtest@host:~$
Teraz polecenie to działa w tle tak jakby było uruchomione ze znakiem &.
Usuwanie poleceń
Aby zakończyć procesy w tle, można użyć polecenia kill. Można wykorzystać to, że polecenia aktualnie wykonywane można przerywać wciskając Control-C. Zatem wystarczy polecenie w tle uczynić aktualnym i wcisnąć tę kombinację klawiszy:
bashtest@host:~$ fg 2 while true; do :; done bashtest@host:~$ jobs [1]+ Running sleep 999 & bashtest@host:~$
Jeżeli nie chcemy wykonywać żadnych czynności zanim nie skończą się wszystkie polecenia w tle, możemy użyć polecenia wait:
bashtest@host:~$ wait [1]+ Done sleep 999 bashtest@host:~$
W tym przykładzie czekanie trwało nieco mniej niż 999 sekund. Oczywiście możemy czekać tylko na wybrane polecenia w tle, podając ich numery jako argumenty poleceniu wait.