Biografia Fourier, Jean Baptiste Joseph
Jean Baptiste Joseph Fourier (1768-1830) – francuski matematyk. Ogromna waga prac i badań zapewniła Fourierowi światową sławę. Jego metody były odkrywcze i oryginalne, a teoria równań zawdzięcza mu wiele istotnych ulepszeń. Fourier pracował m.in. nad teorią ciepła i analizą – szczególnie nad teorią funkcji, rachunkiem całkowym i nad równaniami różniczkowymi. Zasadniczą jednak dziedziną jego zainteresowań była fizyka matematyczna. Już w latach 1807-1811 przedstawił Academie des Sciences (paryskiej Akademii Nauk) swoje pierwsze odkrycia, a w 1822 r. opublikował pracę Analityczna teoria ciepła. Rozprawa ta była punktem wyjścia do stworzenia teorii szeregów trygonometrycznych i opracowania niektórych zagadnień analizy matematycznej.
Wynikiem prac Fouriera nad liczbowymi metodami rozwiązywania równań algebraicznych stała się, wydana już pośmiertnie, Analiza określonych równań (1830). Analiza nazwana jego nazwiskiem przedstawia funkcję okresową jako ciąg parametrów, które, pomnożone przez ustalony z góry ciąg funkcji okresowych, dają daną funkcję. Fourier udowodnił, że taka postać musi być zbieżna dla szerokiego zakresu funkcji. Warto zauważyć, że dzięki analizie fourierowskiej istnieją takie urządzenia, jak na przykład: telefon komórkowy, płyta audio CD, odtwarzacz MP3 oraz praktycznie wszystko, co dotyczy fal.
Osierocony w młodości, Fourier zapisał się do szkoły wojskowej w swoim rodzinnym mieście. Tu wkrótce wyróżnił się jako student, robiąc szybkie postępy w nauce, szczególnie w matematyce. Z powodu ubóstwa i pochodzenia nie miał szans na dalszy awans, dlatego też po ukończeniu nauki (1784) pozostał w szkole jako wykładowca matematyki. Równolegle prowadził tam także wykłady z historii i retoryki. W 1796 r. Fourier wyjechał do Paryża, gdzie objął katedrę analizy w Ecole Polytechnique. W okresie kampanii Napoleona w 1798 r., wraz z innymi uczonymi, towarzyszył Bonapartemu w wyprawie do Egiptu, gdzie został mianowany gubernatorem Dolnego Egiptu. Przez 3 lata był sekretarzem Instytutu w Kairze, ufundowanym przez Napoleona. Instytut ten zawdzięczał swój rozwój właśnie Fourierowi. W 1801 r. powrócił do Francji, a w następnym roku objął stanowisko prefekta departamentu miasta Isere, uzyskując tytuł barona. Został także odznaczony Orderem Legii Honorowej. Na tejże prefekturze pozostał przez 14 lat. W tym okresie kierował wydawnictwem Description de l’Egypte oraz prowadził pracowite i owocne badania nad przewodnictwem ciepła. W 1815 r., po powrocie Napoleona z Elby, opublikował proklamację rojalistyczną, za co został pozbawiony prefektury w Isere. Od 1817 r. poświęcił się wyłącznie badaniom naukowym. Przeniósł się do Paryża, gdzie został wybrany do Akademii. W 1827 r. zastępił Laplace'a na stanowisku rektora Ecole Polytechnique.
Opracowanie: zespół wsparcia multimedialnego